Telewizja cyfrowa dziś, jutro i pojutrze

dodano: 2012-04-12 22:06 | aktualizacja: 2012-04-14 11:47
autor: Anita Dąbek | źródło: Inf. własna

W czwartek, 12 kwietnia 2012 roku w Warszawie odbyła się konferencja prasowa pt. „Telewizja cyfrowa dziś, jutro i pojutrze”, zorganizowana przez spółkę Emitel, operatora naziemnej infrastruktury radiowo-telewizyjnej. Przedstawiono na niej najbliższą przyszłość rynku telewizyjnego w Polsce. Poruszono głównie tematy zbliżającego się wielkimi krokami wyłączenia naziemnej telewizji analogowej w Polsce, a także uruchamiania kolejnych nadajników DVB-T. Niestety nadal nie są znane szczegóły oferty programowej i ceny TV Mobilnej Cyfrowego Polsatu.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Najciekawszy wydał się temat uruchomienia kolejnych multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej - MUX 4 i MUX 5 (podczas konferencji umownie multipleks Cyfrowego Polsatu oznaczono jako MUX 6). Mimo że zasięg MUX 1 i MUX 3 jest obecnie niezadowalający (MUX 1 znacznie go poprawi pod koniec maja), to warto zastanowić się już teraz, co dalej. Jak miałaby wyglądać oferta dwóch kolejnych multipleksów? Jan Dworak, przewodniczący KRRiT, uważa, że konsultacje ws. kolejnych multipleksów mogłyby zacząć się już za kilka miesięcy. Na razie nie wiadomo nawet, czy byłby one bezpłatne, jak obecne trzy, czy też nie. Zdaniem Tomasza Berezowskiego, dyrektora departamentu technologii TVN, nadawców chętnych na oferowanie widzom za darmo treści byłoby niewielu - można uznać, że swoje zainteresowanie wyraziłyby te podmioty, które aplikowały o 4 miejsca w MUX 1. Było to łącznie 17 podmiotów z następującymi kanałami: 4fun.tv, Next HD, ATM Rozrywka TV, CTV, Eska TV, TV Trwam, Kino Polska Nostalgia, Polo TV, Tele 5, RMF TV, Polskie Radio Czwórka, U-TV, Superstacja, Orange sport info, iTV, Machina TV, TVN Meteo. Koncesje otrzymali: ATM Rozrywka TV, Eska TV, Polo TV i U-TV. Oczywiście część z tych 13 pozostałych podmiotów złoży wnioski o 4 miejsca w MUX 1 (KRRiT ma ogłosić na nie konkurs jeszcze w tym roku), które zwolnią się po TVP (nie później niż 27 kwietnia 2014 roku). Zapewne będzie to m.in. TV Trwam, której nadawca cały czas ubolewa nad tym, że nie znalazła się w ofercie NTC. Pozostaje więc 9 nadawców, którzy teoretycznie chcieliby zaistnieć w multipleksach telewizji naziemnej. Należy tutaj podkreślić, że emisja w sposób rozsiewczy nie jest tania i w dłuższej perspektywie mogą sobie na nią pozwolić podmioty, które mają już długoletnie doświadczenie w projektach telewizyjnych, mają dużą bazę treści, itp. Zdaniem Andrzeja Zarębskiego, eksperta rynku mediów, nadawcy raczej nie zarobią na DVB-T. Igor Ostrowski, podsekretarz stanu Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji twierdzi, że prace nad kolejnymi multipleksami powinny rozpocząć się dopiero wtedy, kiedy zostaną rozwiązane najważniejsze kwestie związane z przejściem na nadawanie cyfrowe. Najpierw należy dobrze poznać nowy rynek, by podejmowane decyzje były mądre i przynoszące korzyści, zarówno dla nadawców, jak i dla widzów.

Zdaniem Jana Dworaka, MUX 4 i MUX 5 mogłyby zostać uruchomione w technologii DVB-T2, w oparciu o model funkcjonujący już w Wielkiej Brytanii. Wprowadzenie standardu DVB-T2 wydaje się nieuniknione, gdyż liczba kanałów w jakości HD stale rośnie, a pojemność gwarantowana przy użyciu DVB-T jest niewystarczająca - maksymalnie 3-4 kanały HD o „nieszokującej” przepływności. DVB-T2 pozwala na bardziej wydajne wykorzystanie pasma - nawet 12 kanałów w jakości SD lub 4-6 kanałów HD. Tutaj pojawia się poważny problem - do odbioru oferty DVB-T2 potrzebne są inne tunery niż te obecnie używane. Oznacza to kolejne koszty dla użytkownika końcowego (nie wspominając już o wielkich inwestycjach operatorów takich multipleksów w infrastrukturę naziemną). Nie należy zatem brać słów Jana Dworaka jako jakąś poważną zapowiedź, bowiem przedstawił on tylko jedną z możliwych opcji. To, jak będzie wyglądała przyszłość naziemnej telewizji w Polsce, pokażą konsultacje, zapewne kilkumiesięczne.

Krystyna Rosłan-Kuhn, ekspert KRRiT, szeroko przedstawiła problemy związane z koniecznością zapewnienia widzom odbioru telewizji regionalnych, takich jak TV Odra, NTL Radomsko, TVT i TV Łużyce, po wyłączeniu naziemnej telewizji analogowej. Omówiła kilka wariantów, w tym zarezerwowanie po jednym slocie w MUX 4 i MUX 5 dla nadawców regionalnych. Dodała, że prawdopodobnie telewizje regionalne będą ostatnimi, które zakończą emisję analogową, przez co może dojść do pewnych opóźnień w harmonogramie wyłączeń telewizji analogowej. Wspomniała również, że o koncesje umożliwiające nadawanie w ramach naziemnej telewizji cyfrowej starają się telewizje regionalne WTK (Poznań) i Pomerania (Szczecin). Jej zdaniem, w pierwszej kolejności należy zapewnić miejsce w DVB-T tym, którzy nadają obecnie analogowo, a dopiero potem podejmować decyzje względem innych podmiotów. WTK i Pomerania chcieliby mieć jednak możliwość prowadzenia emisji testowej, by zapoznać się możliwościami i korzyściami płynącymi z tej nowej technologii. W tej sprawie decyzję może podjąć UKE. Wielu uczestników konferencji widzi duży potencjał w nadawcach regionalnych, którzy potrafią skutecznie zainteresować nadawanymi przez siebie treściami widzów mieszających w danym regionie.

W środę, 11 kwietnia 2012 roku prezes UKE, Magdalena Gaj, poinformowała, że planowane na listopad 2012 roku wyłączenie pierwszych nadajników analogowych (w Zielonej Górze, Żaganiu, Gdańsku, Iławie i Poznaniu) może się opóźnić. Jest to związane w niską penetracją DVB-T w Polsce (obecnie ok. 10 proc.). Piotr Siemieniec, dyrektor biura usług radiowych i telewizyjnych Emitel, powiedział, że nie przewiduje się opóźnień we wdrażaniu NTC ze strony Emitela. Dodał, że harmonogram wyłączeń telewizji analogowej nie ma wpływu na harmonogram włączeń telewizji cyfrowej. Zaznaczył jednak, że komplikacje pojawiły się w okolicy Ostrołęki, gdzie Emitel chcąc budować infrastrukturę nadawczą dla DVB-T, boryka się z protestami lokalnej społeczności. Decyzja o przesunięciu terminu pierwszych wyłączeń nadajników analogowych zostanie podjęta po rozpoczęciu Euro 2012, które może zadziałać jako motor dla wyposażania się w sprzęt do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej przez polskie gospodarstwa domowe. Jeśli penetracja nadal będzie zbyt niska, to dojdzie do opóźnień w pierwszych wyłączeniach. Maciej Bernatt-Reszczyński, z-ca dyrektora biura koordynacji programowej TVP, przez wiele lat związany z brytyjskim nadawcą BBC, powiedział, że Wielka Brytania ma już problem ASO (analog switch off) za sobą. Jego zdaniem, nie da się uniknąć sytuacji, w której część gospodarstw domowych z dnia na dzień będzie miało do czynienia z brakiem jakiejkolwiek telewizji. W przypadku Wielkiej Brytanii było to 2 mln gospodarstw domowych. Oczywiście, brytyjski rząd prowadził zakrojone na szeroką skalę kampanie reklamowe i świadomość widzów o zbliżającym się ASO była duża, ale jak się okazało nie przyniosło to pożądanych skutków. Kampania reklamowa w Polsce wydaje się mało skuteczna - ludzie niechętnie kupują sprzęt do odbioru DVB-T. Poza tym kampania zawiera poważne błędy, takie jak używanie nic nie mówiących Polakom zwrotów, a wręcz wprowadzających w błąd, np. dekoder STB. Drodzy decydenci, mówmy po polsku - ODBIORNIK DVB-T lub TUNER DVB-T (zewnętrzny / osobny lub wbudowany w telewizor). Na tym, że penetracja DVB-T w Polsce jest na razie mała, skorzystać może Cyfrowy Polsat, który ma szansę jeszcze przed Euro trafić z płatną ofertą do widzów, którzy jeszcze w ogóle nie mają odbiorników DVB-T. Cyfrowy Polsat z usługą TV Mobilna będzie zachęcać do kupowania tunerów obsługujących system Irdeto - które nie dość, że umożliwią odbiór kanałów płatnych w ramach MUX 6 (zdaniem Macieja Staszaka, dyrektora pionu strategii i rozwoju Cyfrowego Polsatu, oferta będzie na pewno tańsza niż droższa), to jeszcze oferty bezpłatnej z MUX 1, 2 i 3.

Niestety niewiele dowiedzieliśmy z prezentacji na temat nowej usługi TV Mobilna Cyfrowego Polsatu. Operator nowej usługi nadal nie jest w stanie przedstawić kanałów dostępnych w ofercie ani jej ceny. W sprawie oferty programowej trwają konsultacje z UKE, gdyż ta, ustalona jeszcze za czasów, gdy Cyfrowy Polsat nie był udziałowcem INFO-TV-FM (obecnie INFO-TV-OPERATOR), wydaje się nieatrakcyjna dla widza końcowego - po badaniach przeprowadzonych przez Cyfrowy Polsat. Maciej Staszak podkreślił, że celem Cyfrowego Polsatu jest bycie liderem na rynku ogólnie pojętej rozrywki w Polsce. Nie chce skupiać się wyłącznie na platformie satelitarnej, ale także na innych możliwościach dotarcia do widza. Antoni Mielniczuk, moderator dyskusji panelowej o dywidendzie cyfrowej, powiedział, że zgodnie z najnowszymi badaniami Boston's Innerscope Research, widz, który wychował się dobie Internetu zmienia media średnio 27 razy na godzinę. Widzom nie wystarcza tradycyjna telewizja, korzystają z Internetu, rozwiązań mobilnych na tabletach, smartfonach, itp. Cyfrowy Polsat widzi w tym potencjał - chce dostarczać treści najwyższej jakości na różne możliwe sposoby. Według GUS-u, w Polsce jest 11 mln gospodarstw domowych korzystających z pay-tv, a pozostałe 3,5 mln nie płaci za oglądanie telewizji. TV Mobilna ma być skierowana właśnie do tych, którzy szukają taniej alternatywy w oglądaniu telewizji - uzyskując szereg bezpłatnych kanałów dostępnych już w MUX-ach, a także 8 kanałów płatnych + 12 stacji radiowych. W 2015 roku zasięg MUX 6 z usługą TV Mobilna ma wynieść 5 mln gospodarstw domowych. Maciej Staszak powiedział, że Cyfrowy Polsat nie ma w planach wprowadzania na rynek modułów CA Irdeto dla usługi TV Mobilna, a sygnał nadawany przez mobilny dekoder M-T 5000 do urządzeń mobilnych będzie dostępny tylko dla jednego urządzenia - nie będzie możliwości dzielenia go.

Redakcja SAT Kuriera próbowała dowiedzieć się, jakie kanały zostaną usunięte z MUX 1 i MUX 3 po włączeniu TVP1 HD i TVP2 HD w dniu 1 czerwca 2012 roku. Należy zaznaczyć, że kanał HD potrzebuje tyle miejsca w multipleksie, co 2-3 kanały SD. TVP ma połowę MUX 1 - odpowiednik 4 kanałów SD i nadaje w ramach tej pojemności 3 kanały SD - TVP1, TVP2 i TVP INFO. Piotr Siemieniec, twierdzi, że TVP zastępując TVP1 SD kanałem TVP1 HD i mając dodatkowo 1 „slot”, będzie miała wystarczającą pojemność dla kanału HD, bez konieczności usuwania TVP2 SD czy TVP INFO. Redakcji SAT Kuriera wydaje się, że przepływność TVP1 HD w takim przypadku może nie być wystarczająca, jednak TVP może zmniejszyć nieco przepływność TVP2 i TVP INFO, gwarantując tym samym większą pojemność dla TVP1 HD. Sytuacja w MUX 3 wygląda mniej ciekawie, gdyż TVP zajmuje całą pojemność MUX 3 (7 kanałów SD - TVP1, TVP2, TVP INFO - dwie wersje, TVP Polonia, TVP Kultura, TVP Historia). Nieuniknione zatem wydaje się wyłączenie któregoś z kanałów, by jakość była wystarczająca. Piotr Siemieniec powiedział, że Emitel nie ma na razie od TVP informacji w tej sprawie. Jedno jest pewne - TVP2 HD zastąpi w tym multipleksie TVP2 SD. Zasięg MUX 3 jest jednak niewielki. Najważniejsze wydaje się, by osoby odbierające kanały w MUX 1 (od końca maja zasięg 92 proc. populacji kraju), mogły odbierać TVP2 w jakiejkolwiek formie i by nie został on wyłączony z tego MUX-u na czas Euro. Czekamy na odpowiedź od przedstawiciela TVP, wkrótce wszystko będzie jasne - jak zmieni się oferta MUX-ów po włączeniu TVP1 HD i TVP2 HD.

Żadnych nowych informacji nie przyniosła prezentacja o HbbTV - standardzie dla telewizji hybrydowej, który jest obecnie testowany przez TVP (ma być wdrożony na Euro 2012) i TVN (z PKiN w ramach kanału TVN HD) - więcej o HbbTV w kwietniowym wydaniu SAT Kuriera 4/2012 - s. 36-37. Należy podkreślić, że ta technologia dopiero pojawia się na rynku europejskim, m.in. w Niemczech, Francji, Skandynawii. Tomasz Berezowski opisał, na jakiej zasadzie działa telewizja hybrydowa HbbTV, nie nawiązując jednak do planów TVN-u względem tej technologii (pewnie jest jeszcze za wcześnie na takie deklaracje). Na razie na polskim rynku nie ma za wiele urządzeń DVB-T obsługujących HbbTV, chociaż ich liczba dynamicznie rośnie, o czym zapewnia nas Paweł Tutka, wiceprezes zarządu 4vod.tv. Nie ma wątpliwości, że HbbTV może zawojować rynek w ciągu najbliższych lat, jednak już teraz należy informować potencjalnych klientów, że warto wyposażać się z telewizory z wbudowanym tunerem DVB-T, zgodne z HbbTV. Niemiecka firma TechniSat planuje wprowadzenie na polski rynek tunera DVB-T z obsługą HbbTV, bo na razie nie ma takich w ogóle na rynku. Telewizja hybrydowa to raczkująca technologia w Polsce, jednak z wielkim potencjałem. Już niedługo powinno okazać się, co sądzą o niej widzowie (start na Euro 2012 przez TVP).

Ostatnią część konferencji stanowiła dyskusja o dywidendzie cyfrowej (częstotliwości zwolnione po wyłączeniu telewizji analogowej - UHF: 470-862 MHz). Będzie trzeba bowiem podjąć decyzję, na jakie usługi je wykorzystać (LTE, DVB-T, etc.) i nie pozwolić, by zakłócały one inne istniejące już usługi. Trudno jednak jednoznacznie wypowiedzieć się w tej sprawie, gdyż jest to kwestia odległa - zdania były podzielone, jednak w większości optowano za uruchomieniem kolejnych multipleksów DVB-T.

Krótki materiał na temat konferencji w Teleexpressie (11:04) - http://tvp.info/teleexpress/wideo/12042012-1700/6834449

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.