Litwa - mały kraj z wielką duszą

dodano: 2016-12-02 17:28 | aktualizacja: 2019-10-16 14:14
autor: Anita Kaźmierska | źródło: SAT Kurier 7-8/2016

„Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie. Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, kto cię stracił”. Treść inwokacji „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza zna chyba każdy Polak. Z czym jeszcze kojarzy się Litwa? Z Wilnem, unią lubelską, nieskażoną przyrodą, bursztynami. A jaka tak naprawdę jest Litwa? Co warto tam zobaczyć?

Podróże z anteną - Litwa Troki zamek na wyspie

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Kiejdany

Pierwsza wzmianka o Kiejdanach w źródłach pisanych pochodzi z 1372 roku. Według legendy, nazwa tego miasta wywodzi się od nazwiska zamożnego kupca, który przybył tu z Kurlandii, by założyć małą, rybacką wioskę. Również wykopaliska archeologiczne świadczą, że Kiejdany powstały w XIV w. z osady rolników i rybaków. Polakom Kiejdany kojarzą się przede wszystkim z hetmanem wielkim litewskim Januszem Radziwiłłem, który w 1655 roku podpisał tam układ z królem szwedzkim Karolem X Gustawem. Na mocy tego układu Wielkie Księstwo Litewskie zostało oddane pod protekcję Szwecji. Następstwem miało być poddanie całej Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Plany te pokrzyżowała skuteczna obrona Częstochowy przed Szwedami oraz kolejne zwycięstwa polskiej szlachty i chłopstwa podczas potopu szwedzkiego. Na rynku w Kiejdanach znajduje się pomnik Janusza Radziwiłła.

Pomnik Janusza Radziwiłła na rynku w Kiejdanach

Kłajpeda z nietypową starówką

Kłajpeda to trzecie co do wielkości miasto na Litwie, po Wilnie i Kownie; położone na wybrzeżu Morza Bałtyckiego nad Zalewem Kurońskim. Jest głównym portem morskim Litwy. Największą atrakcją Kłajpedy jest starówka, odrestaurowana ze zniszczeń wojennych w latach 70. ubiegłego wieku. Stare Miasto jest połączeniem architektury niemieckiej i skandynawskiej. Spacer po starówce warto zacząć od Placu Teatralnego, gdzie co roku, w ostatni weekend lipca odbywa się Święto Morza. Na placu wzniesiono pomnik Anusi z Tharau, bohaterki utworu Simona Dacha, który urodził się w tym mieście. Dużą atrakcją turystyczną Kłajpedy jest Litewskie Muzeum Morza i Delfinarium. Można tam zobaczyć nie tylko delfiny, ale także lwy morskie, foki, pingwiny i tropikalne ryby.

Połąga największym kurortem

Będąc na litewskim wybrzeżu, warto odwiedzić największy na Litwie kurort. Połąga jest położona 25 km na północ od Kłajpedy. Uzdrowisko zwane niegdyś „Nadbałtyckim Zakopanem” jest popularne wśród artystów już od wielu dziesięcioleci. Przebywali tutaj m.in. malarz Stanisław Witkiewicz, poeta Lucjan Rydel oraz pisarze Tadeusz Miciński i Władysław Reymont. Ten ostatni dokończył w Połądze pisać powieść „Chłopi”.

Połąga jest jednym z największych światowych centrów przetwarzania bursztynu. W pałacu Tyszkiewiczów, założycieli miasta, utworzono
Muzeum Bursztynu – największe na świecie, z kolekcją około 28 tys. bursztynów. W przypałacowym parku o powierzchni 72 ha znajduje się Wzgórze Biruty. Według legendy, w XIV w. w Połądze żył szlachcic Vidmantas, który miał córkę Birutę – pogańską kapłankę. Od pierwszego wejrzenia zakochać się w niej miał książę Kiejstut. Wzięli ślub, a Biruta urodziła mu syna Witolda. Po śmierci Kiejstuta, Biruta wróciła do Połągi, gdzie zamieszkała w wybudowanym niegdyś przez męża pałacu. Po śmierci pochowano ją na szczycie wzgórza, które dziś, na jej część, zwane jest Wzgórzem Biruty.

Góra Krzyży

Góra Krzyży to wzgórze położone kilkanaście kilometrów na północ od Szawli, w pobliżu miasteczka Meszkucie. Według szacunków, znajduje się tam kilkaset tysięcy krzyży, choć codziennie przybywają nowe.

Miejsce to stało się szczególnie popularne po wizycie w 1993 roku Jana Pawła II, podczas której papież odprawił tam mszę świętą. Pierwsze wzmianki o Górze Krzyży pochodzą już z XIX w. Natomiast w 1961 roku, kiedy Litwa była pod władzą radziecką, podjęto próbę całkowitej likwidacji krzyży. Użyto w tym celu spychaczy. Metalowe krzyże przetopiono, a drewniane spalono. Akcja zakończyła się całkowitym niepowodzeniem, bo nowe krzyże wciąż na bieżąco stawiono, najczęściej pod osłoną nocy.

Można tam znaleźć olbrzymie krzyże wbite w ziemię, mające nawet kilka metrów wysokości, ale także miniaturowe krzyżyki, które są zawieszane na tych większych. Od prostych, zbitych z dwóch desek, po krzyże łączące elementy architektury, rzeźby i sztuki kowalskiej. Po wzniesieniu można się przechadzać wyznaczonymi alejkami.