reklama
reklama
SAT Kurier logowanie X
  • Zaloguj
ODBLOKUJ-REKLAMY.jpg

Szydłów - królewskie miasto, które odzyskało prawa miejskie [wideo]

dodano: 2019-02-18 22:27 | aktualizacja: 2023-02-17 22:17
autor: Janusz Sulisz | źródło: podroze.satkurier.pl

Szydłów armata Janusz Sulisz Szydłów w woj. świętokrzyskim jest nazywany „śliwkową stolicą Polski”, bo w tej okolicy jest ponoć aż 1000 sadów ze śliwkami, zajmujących łącznie 1720 ha. Szydłów leży około 115 km na północny wschód od Krakowa, około 40 km na południowy wschód od stolicy regionu - Kielc i 14 km od Staszowa. Szydłów zyskał też miano „polskiego Carcassonne”, głównie dzięki dobrze zachowanemu do czasów współczesnych XIV-wiecznemu układowi urbanistycznemu. Starówka, zamek, synagoga, mury obronne i Święto Śliwki przyciągają - to jedno z ciekawszych miasteczek woj. świętokrzyskiego. Pojechaliśmy i nie żałowaliśmy - jedynie może tego, że nie byliśmy tam w Święto Śliwki!

Szydłów mury obronne


Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Zamek królewski w Szydłowie
Mało kto wie, że zamek jest położony na skarpie wzniesienia, które opada ku rzeczce Ciekącej, nad którą leży Szydłów. Pierwsza wzmianka o tym zamku czy raczej warowni pochodzą z 1255 roku. Dotyczy to pobytu w Szydłowie króla Bolesława Wstydliwego ze swoim dworem. Niestety badania archeologów nie przyniosły odkrycia budowli z tego okresu. Prawdopodobnie pozostałości pierwszej warowni z tych czasów znajdują się na wzgórzu, w miejscu gdzie obecnie wznosi się kościół Wszystkich Świętych. Według Jana Długosza, zamek został zbudowany z fundacji Kazimierza Wielkiego w latach 1333-1370 (rok 1350 jest uznawany za rok wznoszenia wież zamku). Pierwszy kronikarz podał informację, że w latach 1394-1395 na potrzeby zamku w Szydłowie przekazano znaczną część dochodów z żup bocheńskich.
 
Zamek w Szydłowie

Zamek zbudowano za króla Kazimierza Wielkiego i co ciekawe był to największy zamek, jaki ten król kazał postawić za swojego życia. Zbudowano go z wapienia wydobywanego w okolicy. Posadowiono na planie wydłużonego wieloboku o wymiarach około 60 m na 110 m. Zamek zajmował obszar ponad 7000 m kw. Zamek składa się z dwóch części: od północy jest zamek administracyjny, od południa rezydencja królewska. Tam powstał pałac zwany salą rycerską - ponoć ufundowany przez Władysława Jagiełłę. Budynek na planie prostokąta o wymiarach 12,8 m na 34,8 m i wzniesiony był w południowej części dziedzińca.
 
Zamek w Szydłowie

Królewską rezydencję w Szydłowie w średniowieczu wyposażono w ciekawe ogrzewanie typu hypocaustum. W tym systemie ciepłe powietrze z położonego na dolnej kondygnacji pieca było rozprowadzane po całym pałacu specjalnymi kanałami. Na zamku w Szydłowie odkryto relikty pieców hypokaustycznych. Podobne rozwiązanie było w zamku krzyżackim w Malborku.
 
Budynek Skarbczyka zamku w Szydłowie

Zamek przechodził renowację w 1927 roku. Po II wojnie światowej w latach 1945-48 podwyższono ściany główne budynku zamkowego oraz zwieńczono je krenelażem, choć nie ma potwierdzenia, że tak wyglądał ten zamek. Pracami kierował Jerzy Żukowski. W latach 1957-60 odbudowano tzw. Skarbczyk. W trakcie wykopalisk w 1999 roku w północno-zachodniej części zamku, częściowo pod budynkiem Skarbczyka, odkryto relikty dwóch prawie identycznych kamiennych, cylindrycznych wież. Zostały one nazwane od pierwszych liter nazwisk badaczy M. Brykowskiej (wieża B) i B. Guerquina (wieża G). Co ciekawe podczas wykopalisk ważnym znaleziskiem był półgrosz Kazimierza Wielkiego. Podobno moneta ta celowo została wrzucona przez nadzorującego budowę urzędnika królewskiego do wnętrza wieży jako rodzaj ofiary.
 
Muzeum Regionalne w Szydłowie mieszczące się w budynku Skarbczyka

Zamek pełnił swoją pierwotną funkcję nie dłużej niż do połowy XV wieku. Później stał się tzw. zamkiem starościńskim. Podczas przebudowy na przełomie XV i XVI wieku zamek uległ znacznym przekształceniom. W miejscu cylindrycznych wież wzniesiono z kamienia podpiwniczony, dwukondygnacyjny budynek na rzucie dwóch prostokątów. Pełnił on funkcję mieszkalną. Po odbudowaniu w latach 1957-60 było tam m.in. Muzeum Regionalne i izba muzealna. Teraz w podziemiach budynku istnieje obecnie sala tortur. Ustawiono tam 12 replik machin średniowiecznych, które stanowią atrakcję turystyczną, ale nie mają one nic wspólnego z historią tego miejsca.
 
Na zamku w Szydłowie

Pod murami od strony Placu Zamkowego jest jedna z największych jaskiń w Szydłowie - jaskinia Zguba Pod Zamkiem. Jaskinia ma około 8 m długości, a wejście do niej jest tylko 5 m od rzeczki Cieknącej.

Brama Krakowska
W Szydłowie istniały trzy bramy strzegące dostępu do miasta, ale dzisiaj jest tylko jedna - Brama Krakowska, choć i ta swój obecny wygląd zawdzięcza powojennej renowacji i częściowej rekonstrukcji w 1946 r. Do tego w 2011 r. Bramę Krakowską z fragmentem murów odnowiono dzięki funduszom z UE.

W średniowieczu w północnej części Szydłowa przy kościele św. Ducha była Brama Opatowska. Popadła w ruinę, zlicytowana została rozebrana w połowie XIX wieku. Podobnie stało się z Bramą Wodną, ale brak informacji, kiedy to się stało.
 
Brama Krakowska w Szydłowie

Brama Krakowska to jeden z najwartościowszych przykładów rozwinięcia średniowiecznego systemu obronnego. Brama posiada attykę i dwie koliste wieżyczki. Między wnękami tej kondygnacji znajdują się dwa prostokątne okienka, zaś w półkolistych wnękach attyki - cztery strzelnice. Wysunięta do przodu część bramy posiada sklepiony łuk, w którym umieszczona była żelazna brona służąca do zamykania bramy od wewnątrz. Z nią łączył się most zwodzony.

Brama Krakowska znajduje się tuż przy drodze nr 756, dokładnie naprzeciw kościoła Wszystkich Świętych, który można odwiedzić z indywidualnym przewodnikiem, który prowadzi do niego właśnie przez tę Bramę Krakowską. Bramę można zwiedzać bez opłat - warto przejść się po wewnętrznym chodniku straży miejskiej w murach obronnych.
 
Brama Krakowska w Szydłowie

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.




Więcej z kategorii Polska


reklama
reklama
reklama
HOLLEX.PL - Twój sklep internetowy

Mini PC Homatics Dongle R 4K

Homatics Dongle R to najpotężniejszy odtwarzacz multimedialny 4K na rynku...

259 zł Więcej...

Odbiornik AB CryptoBox 752HD Combo

Odbiornik HD Combo DVB-S2X, DVB-T2, DVB-C z kieszenią na moduły...

349 zł Więcej...

SAT Kurier - 9-10/2022 wersja elektroniczna

Elektroniczna wersja SAT Kuriera 9-10/2022

12 zł Więcej...