reklama
reklama
SAT Kurier logowanie X
  • Zaloguj
ODBLOKUJ-REKLAMY.jpg

Zamek Tenczyn w Rudnie, czyli „mały Wawel” [wideo]

dodano: 2019-04-02 21:42 | aktualizacja: 2019-10-16 13:02
autor: Janusz Sulisz | źródło: ratujtenczyn.org.pl/orlegniazda.pl/podroze.satkurier.pl

Zamek Tenczyn Rudno W Rudnie w pow. krakowskim, raptem około 18 km w linii prostej od granic Krakowa, tuż przy autostradzie A4 znajdują się godne obejrzenia ruiny zamku Tenczyn. To jeden z zamków na szlaku Orlich Gniazd. Kiedyś zamek Tenczyn był jednym z największych obiektów tego typu w Małopolsce i znaczącym w Polsce. Przez 300 lat nazywano go nawet „małym Wawelem”. W lipcu 2016 roku, dzięki porozumieniu zawartemu między spadkobiercami Adama hr. Potockiego a Gminą Krzeszowice, ruiny ponownie zostały otwarte dla zwiedzających (niestety tylko latem). Zamek jest uważany za jeden z 10 najciekawszych zamków w Małopolsce - warto go zobaczyć!

Zamek Tenczyn Rudno z drona z lotu ptaka


Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Troszkę historii

Pierwszy, drewniany zamek powstał na początku XIV wieku. Zbudowano go dzięki kasztelanowi Nawojowi z niedalekiej Morawicy - od jego imienia nazwano potem najwyższą wieżę zamku - Wieżę Nawojową. Następnie syn Nawója postawił zamek murowany i rozbudował go, a wnuk kontynuował to dzieło i wzniósł kaplicę.

Atak Tenczyna na Kraków!

16 lipca 1461 roku Andrzej Tęczyński przybył do Krakowa po odbiór zbroi, którą oddał do naprawy przed kolejną wyprawą przeciw Krzyżakom. Po sprzeczce z płatnerzem Klemensem o wysokość zapłaty wraz ze służbą i swoim synem, dwukrotnie dotkliwie obił rzemieślnika, za drugim razem publicznie, gdy ten podążał ze skargą na ratusz. Andrzej Tęczyński wywołał tym czynem niezadowolenie mieszczan, którzy w wybuchu gniewu zażądali jego ukarania. Rajcom miejskim nie udało się opanować rozszalałego tłumu, który żądny krwi sam postanowił wymierzyć sprawiedliwość. Uciekający na Wawel Tęczyński został bestialsko zamordowany w zakrystii kościoła franciszkanów, a jego zwłoki pohańbiono wlokąc rynsztokiem na rynek. Ciało Tęczyńskiego, pozostawione tam na widok publiczny, wydano rodzinie dopiero na trzeci dzień, co było dodatkowym poniżeniem. Śmierć Andrzeja była wielkim upokorzeniem dla potężnego, możnowładczego rodu Toporczyków-Tęczyńskich, którzy zapałali pragnieniem odwetu. Zgromadzili oni na Tenczynie grupę mścicieli, którzy podjęli przygotowania do wymierzenia sprawiedliwości na mieszczanach krakowskich, dysponując chorągwią wojsk szykowaną przez zmarłego Andrzeja na wojnę z Krzyżakami.

Atak na Kraków był bardzo prawdopodobny. Nie doszło do niego tylko za sprawą królowej Elżbiety, która pod nieobecność króla dziewięciokrotnie wysyłała do Tenczyna swoich dworzan w celu powstrzymania planowanego oblężenia miasta. Również Kazimierz Jagiellończyk kilkakrotnie wysyłał spod Inowrocławia do Tenczyna posłów z listami, w których zapewniał, iż osobiście osądzi winnych morderstwa. Wyrok, jaki zapadł w styczniu 1462 roku, skazywał na karę śmierci dziewięciu mieszczan, wśród nich rajców miejskich. W rezultacie na Wawelu ścięto sześciu skazanych, a pozostałych trzech Tęczyńscy więzili aż do otrzymania od miasta Krakowa wielotysięcznego wadium.

Pod koniec XVI wieku ród Tęczyńskich zaczął szybko wymierać. Niestety śmierć towarzyszyła męskim przedstawicielom tego rodu. W końcu scalono majątek Tęczyńskich w rękach wojewody krakowskiego Jana Magnusa Tęczyńskiego, który przeżywszy swych dwóch braci, zasiadł na Tęczynie jako jedyny spadkobierca fortuny. Nadzieją Jana Magnusa byli jego trzej synowie: Gabriel, Krzysztof i Stanisław. Janowi Magnusowi przyszło jednak przeżyć również wszystkich trzech synów, którzy zmarli w niecodziennych okolicznościach. Magnus Tęczyński do końca życia podpisywał się jako „Ostatni Mąż na Tenczynie”. 17 lipca 1637 roku, w sobotę o świcie na zamku w Rytwianach zmarł wojewoda krakowski Jan Magnus Tęczyński - ostatni potomek tego rodu. To był początek końca zamku w Tenczynie.

W 1768 roku zamek spłonął od uderzenia pioruna, przez co został ostatecznie opuszczony przez mieszkańców. Dopiero w 1783 roku prochy ostatniego z Tęczyńskich - Jana, przeniesiono z kaplicy zamkowej do grobu w kościele św. Katarzyny w Tenczynku.

Na początku XVIII wieku. dobra wokół zamku w Tenczynie przeszły w ręce Adama Sieniawskiego. Tą samą drogą uzyskał je wojewoda ziem ruskich, książę August Czartoryski i z kolei jego córka Izabela Lubomirska. Potem od 1816 roku zamek Tenczyn dostał się w ręce Potockich. Pozostał w ich rękach aż do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Po II wojnie światowej zamek odebrano rodzinie Potockich, został on przejęty przez Skarb Państwa i oddany we władanie Gminy Krzeszowice.


Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.




Więcej z kategorii Polska


reklama
reklama
reklama
HOLLEX.PL - Twój sklep internetowy

Mini PC Homatics BOX R Plus 4K

Homatics BOX R Plus to najnowszy wzbogacony m. in. o...

599 zł Więcej...

Odbiornik DVB-T/T2 HEVC DI-WAY 2020 Mini

Mini odbiornik DVB-T/T2 z HEVC/H.265 marki DI-WAY z trybem hotelowym...

99 zł Więcej...

Miernik Satlink ST-6986 DVB-T/T2/C DVB-S/S2 z podglądem i testerem optycznym

Miernik Satlink ST-6986 do pomiarów cyfrowych sygnałów satelitarnych DVB-S/S2, naziemnych...

1 630 zł Więcej...