Zamek Rabsztyn i chata Kocjana

dodano: 2021-06-20 02:10
autor: Janusz Sulisz | źródło: podroze.satkurier.pl

Zamek Rabsztyn jest perłą Szlaku Orlich Gniazd, ale jeszcze nie tak dawno był całkowitą ruiną. Zamek został zbudowany na „Kruczej Skale” (niem. Rabe stein) we wsi Rabsztyn. W 1990 r. stał się własnością gminy Olkusz. Dopiero wtedy zaczęto wykonywać liczne prace konserwatorskie mające na celu uratowanie i zabezpieczenie zamku. Towarzyszyły im prace rekonstrukcyjne: odtworzono węzeł bramny z herbem Leliwa (2008/2009), część zamku górnego na oryginalnych fundamentach odsłoniętych przez archeologów, a także odkryto piwnice tzw. zamku średniego - zabezpieczono je przeszklonym pawilonem, gdzie docelowo znajdzie się ekspozycja muzealna (w trakcie realizacji w 2021 r.). Wykonano też iluminację zamku.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Ciekawostki o zamku Rabsztyn:

Podobno w nie tak odległym Olkuszu też kiedyś był zamek obronny, ponieważ miasto było bardzo bogate i musiało mieć solidny system obronny. O zamku wspomniał XIV w. kronikarz Janko z Czarnkowa, który napisał w swoich zapiskach „castrum Hilcus”, czyli „zamek Olkusz” - niestety historycy uznali, że w ten sposób mógł opisywać pobliski zamek Rabsztyn. Obecnie najbardziej okazałą budowlą dawnego zamku olkuskiego jest baszta przy ul. Szpitalnej wraz z przylegającymi do niej murami. Turyści odwiedzający zamek w Rabsztynie i sam Olkusz nie zdają sobie sprawy, iż są one współczesną rekonstrukcją fragmentu średniowiecznego systemu obronnego miasta.
Król Stefan Batory założył w zamku Rabsztyn hodowlę lwów, bo był nimi zafascynowany.
Podczas powstania listopadowego z zamkowych tynków powstańcy wytwarzali saletrę potrzebną do produkcji prochu strzelniczego.
Za okupacji przez Rabsztyn przebiegała granica między III Rzeszą i Generalnym Gubernatorstwem, a zwiedzanie zamku było zabronione.
We wrześniu 1954 r. podczas wycieczki Szlakiem Orlich Gniazd wśród ruin zamku w Rabsztynie był ówczesny ks. Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II.
W latach 2003-2005 w ruinach zamku w Rabsztynie kręcono sceny do filmu „Karol - człowiek, który został papieżem”.
W latach 1972-74 kręcono m.in. na zamku Rabsztyn zdjęcia do serialu „Czarne chmury”.
Jaskinie w okolicach Rabsztyna czekały na odkrycie aż do lat 70. XX w. Jaskinię Januszkową odkryli wtedy speleolodzy z Olkusza, którzy zeszli na głębokość 39 m, a 2 lata później osiągnięto 56,5 m.

Wejście na dziedziniec z dolnej części kawiarni [2021 r.]

Drewniany most i wjazd na zamek [2012 r.]

Rusztowania do odbudowy wieży zamku [2012 r.]

Stan murów od strony południowej w 2012 r.

Tak wyglądała wieża zamku Rabsztyn w 2012 r.

Stan wieży zamkowej i dziedzińca w 2012 r.

Legendy
Z zamkiem Rabsztyn związane liczne legendy.
Pierwsza legenda mówi o pięknej dziewicy imieniem Sobótka, która mieszkała wśród okolicznych skał w Rabsztynie. Gdy pewnego dnia w lesie obchodziła weselne gody ze swym narzeczonym - echem, napadła na nich dzika horda zbójów. Sobótka pierwsza dobyła miecza i uderzyła na wroga. Razem z echem i swoimi rycerzami odparła atak. Dla uczczenia bohaterstwa Sobótki miejscowa ludność co roku rozpala w dzień św. Jana ogniska zwane sobótkami.

Dwa wejścia do zamku: po prawej z budynkiem bramnym i po lewej faktyczne wejście [2021 r.]

Druga legenda o czarodziejskim koźle broniącym zamku mówi, że z okolicznych wsi uciekł niegdyś rój pszczół. Mieszkańcy wsi ruszyli za nimi i dotarli do ruin zamku w Rabsztynie. Pszczoły obsiadły wierzchołek wzgórza, jednak nikt nie mógł się tam dostać ponieważ dostępu bronił czarodziejski kozioł z wielką brodą.

Budynek głównej bramy z widocznym dziedzińcem i makietą zamku [2021 r.]

Z zamkiem w Rabsztynem wiąże się inna ludowa legenda o zaklętych rycerzach. Ponoć pod rabsztyńskimi ruinami znajduje się inny, dużo piękniejszy zamek. W jednej z komnat znajdują się skamieniali - chłopiec i dziewczyna. Na palcu chłopca jest pierścień z brylantami, a na szyi dziewczyny błyszczą perły. Raz w roku w Niedzielę Palmową pierścień nieco się obsuwa z jego palca chłopca, a zaklęci rycerze budzą się i ucztują do północy, bo wtedy wszyscy znów zastygają nieruchomi. Według tej legendy, kiedy w końcu pierścień spadnie z palca chłopca to zaklęcie zniknie, a rycerze pod komendą chłopca ruszą na wrogów Polski, a za ich oddanie dziewczynka obdaruje ich perłami zawieszonymi na szyi.

Źródło: wikipedia.org zamkipolskie.com klubpodroznikow.com