Masyw Śnieżnika - wędrówki granicznym grzbietem

dodano: 2022-01-01 11:54
autor: Anita Kaźmierska | źródło: podroze.satkurier.pl

Tym razem chciałabym wyruszyć z Wami na dwie wyprawy: na najwyższy szczyt Masywu Śnieżnika fragmentem wschodniego grzbietu granicznego oraz południowo-zachodnim grzbietem granicznym tegoż masywu z takimi szczytami, jak Mały Śnieżnik i Trójmorski Wierch. Masyw Śnieżnika (czes. Králický Sněžník, niem. Glatzer Schneegebirge) jest położony w Sudetach Wschodnich, po obu stronach polsko-czeskiej granicy, na południowy wschód od Kłodzka w województwie dolnośląskim. Pasmo to nie jest tak oblegane, jak pobliskie Góry Stołowe czy Karkonosze, co z pewnością ucieszy osoby potrzebujące chwili wyciszenia.

Masyw Śnieżnika - Rezerwat Przyrody Śnieżnik Kłodzki

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Wieża widokowa

Jeszcze do niedawna na szczycie Śnieżnika znajdowało się gruzowisko po wieży widokowej wzniesionej w latach 1895-1899 przez Emila Gießera z Kłodzka, według projektu architekta Felixa Henry'ego z Wrocławia. Kamienna konstrukcja o wysokości 34 m miała nawiązywać wyglądem do średniowiecznych budowli. Została nazwana, jak wiele innych wież budowanych w tym czasie, Kaiser-Wilhelm-Turm, na cześć zmarłego kilka lat wcześniej Wilhelma I - cesarza niemieckiego i króla Prus.

Wieża widokowa na Śnieżniku - 1899 r., fot. Abraham Gröger

Budowla składała się z dwóch przylegających do siebie, cylindrycznych wież zwieńczonych blankami. Wewnątrz większej z nich znajdowała się sala pamięci Wilhelma I. Stało w niej popiersie cesarza, autorstwa Franza Thamma z Lądka-Zdroju.

Wewnątrz niższej z wież umieszczone zostały spiralne, metalowe schody prowadzące na platformy widokowe. Górna platforma charakteryzowała się obecnością lunety oraz czterech tablic opisujących panoramę. Przy wieży stało drewniane schronisko turystyczne z werandą, które później przekształcono w gospodę i sklepik z pamiątkami.

Wnętrze gospody przy wieży na Śnieżniku, lata 30. XX wieku, fot. Georg Marx

Od czasu włączenia ziemi kłodzkiej do Polski w 1945 r. wieża stopniowo niszczała, aż w końcu, 11 października 1973 r. została wysadzona na polecenie ówczesnych władz. Uznały one, iż wieża groziła zawaleniem, jednak zamiast podjąć się jej remontu, zdecydowały o likwidacji wieży.

- Decyzja o wyburzeniu wieży na Śnieżniku w 1973 r. była błędna, można było przeznaczyć fundusze na jej remont i modernizację - powiedział w 2016 r. Zbigniew Łopusiewicz, ówczesny burmistrz Stronia Śląskiego (za „Ziemią Kłodzką” nr 258-259/styczeń-luty 2016).

Wzniesiona w podobnym czasie, inna dolnośląska wieża widokowa - na Wielkiej Sowie, na szczęście została uchroniona przed najgorszym z możliwych scenariuszy. Mało tego - w 2006 r. doczekała się gruntownego remontu.

Wieża widokowa na Śnieżniku - 1958 r., źródło: aukro.cz

W Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej można obejrzeć fotografie wieży na Śnieżniku wykonane przez Grzegorza Wdowiaka z Instytutu Historii Architektury Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, wykonane niedługo przed jej wyburzeniem.

Poniżej materiał wideo przedstawiający historię wieży na Śnieżniku, z unikalnymi ujęciami z 2004 roku.

Miejsce budowy nowej wieży. Na pierwszym planie gruzowisko kamiennych bloków wykorzystanych niemal 130 lat temu do budowy pierwotnej wieży. Czerwiec 2021 r.

Po wysadzeniu wieży szybko zdano sobie sprawę, że był to krok nieprzemyślany i szkodliwy dla atrakcyjności turystycznej Śnieżnika. Pierwsze projekty odbudowy wieży zaczęły rodzić się w latach 70. XX w. Nie zostały jednak zrealizowane, aż do dziś, do sierpnia 2020 roku, kiedy na Śnieżnik wjechał ciężki sprzęt. Zakończenie prac planowane jest na 2022 r.

W międzyczasie turyści mogą obserwować postępy w budowie. Najwięcej kontrowersji wzbudza obecny wygląd wieży - ze względu na sezon zimowy 2021/22 prace przerwano, a dolna część konstrukcji pokryta jest blachą zabezpieczającą, co u wielu osób budzi skojarzenia z blenderem, kawiarką czy też młynkiem do pieprzu. Ostateczny wygląd wieży będzie jednak inny - dolna część stalowej konstrukcji zostanie obłożona kamieniem, z wykorzystaniem kamieni ze starej wieży.

Najwyższy element nowej wieży będzie miał wysokość 34,16 m, a platforma widokowa znajdzie się na wysokości 29,96 m. Taras oraz prosta część wieży będzie szklona taflami ze szkła laminowanego. Całkowity koszt inwestycji ma wynieść 13 mln zł. Wykonawcą prac jest Skomar z Wrocławia (Firma Ogólno-Budowlana Marcin Skoczeń). Za projekt odpowiada pracownia architektoniczna Januszówka z Bielska-Białej.