Czytelnicy pytają - SAT Kurier odpowiada: Cz. 1. Instalacje sat

dodano: 2022-06-07 12:55
autor: Janusz Sulisz | źródło: satkurier.pl

SAT Kurier odpowiada na pytania Czytelników związane z odbiorem telewizji satelitarnej. Poniżej zagadnienia, które wymagają dokładnego wyjaśnienia. Co to jest przełącznik DiSEqC? Gdzie go umieścić? Czy większa antena to lepsza antena? Siłownik czy obrotnica DiSEqC? Dlaczego brak sygnału podczas burzy? Jak długo można korzystać z anteny satelitarnej? Która antena jest lepsza: aluminiowa czy stalowa? To tylko kilka z pytań, na które udzielamy odpowiedzi.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Dlaczego nie można oglądać kanałów satelitarnych podczas silnej burzy?

Para wodna i kryształki lodu w chmurach, a także krople deszczu mogą znacząco osłabić odbiór sygnału z satelity, pogarszając zarówno poziom, jak i jakość. Dlatego zdarza się, że nie ma burzy czy opadów, ale sama ciemna chmura burzowa potrafi całkowicie przesłonić linię LNB – satelita. Jest to to samo zjawisko, które występuje podczas pracy kuchenki mikrofalowej.

Promieniowanie elektromagnetyczne o wysokiej częstotliwości, takie jak generowane przez satelity (11-12 GHz dla pasma Ku) i generator pola magnetycznego w mikrofalówce, wytwarzają oscylacje w molekułach posiadających polaryzację, takich jak woda. Wraz ze wzrostem ruchu energia zamieniana jest na ciepło i przez to sygnał słabnie.

Jeśli wielkość czaszy anteny satelitarnej została dobrana bez uwzględnienia minimalnego marginesu bezpieczeństwa, to takie są właśnie efekty. Zwykle jest to zbyt mała antena, np. średnica 60-70 cm dla satelity wymagającego anteny odbiorczej 80-90 cm. Jeśli warunki pogodowe są dobre (bez opadów), to użytkownikowi wydaje się, że wszystko jest OK, ale antena pracuje na krawędzi odbioru. Zapas sygnału (2-3 dB) dzięki większej czaszy powinien być taki, aby tłumienie sygnału występowało tylko w ekstremalnych warunkach np. silne burze.

Dodajmy, że w redakcji SAT Kuriera mamy do dyspozycji anteny obrotowe 1,3 m i 2 m – zdarzały się przypadki tak ogromnych opadów, że nawet z tej dwumetrowej anteny Laminas AS-1800 nie było sygnału z satelity Hot Bird. Nie ma więc super anteny na opady, ale takie przypadki zdarzają się raz na rok.

Dla jasności sytuacji, ponieważ w Polsce narasta liczba burz i wzmożonych opadów, a nadawcy dla oszczędzenia pojemności na satelicie stosują modulację 8PSK zamiast QPSK, szczególnie przy DVB-S2, to sygnał przy byle deszczu szybciej spada niż dla kanałów nadawanych w DVB-S/QPSK. Dlatego dla odbioru z satelity Eutelsat Hot Bird 13°E na terenie Polski zaleca się już antenę 90-100 cm i to naprawdę dobrej jakości. Jeśli ktoś przyoszczędzi na wielkości anteny (70 cm), gorszym konwerterze czy nawet ustawieniu anteny przez instalatora tv-sat, to efektem tego jest zwykle czarny obraz i nerwy.

Do czego służy gumowy pierścień wewnątrz złącza F?

Jest to uszczelka tzw. o-ring, która zapobiega przedostawaniu się wody i wilgoci z kabla koncentrycznego do gniazda F anten, konwerterów LNB, przełączników, rozdzielacza, itp. Złącza F z o-ringami nadają się idealnie do połączeń zewnętrznych, ale są zbędne w przypadku domowych (telewizor, dekoder, przelotki, itp.).

Jak długo można korzystać z anteny satelitarnej na dachu?

Wysokiej jakości antena satelitarna poddawana regularnej konserwacji może przetrwać ponad 20 lat. Jeśli antena zostanie byle jak zainstalowana na tym dachu, to zaledwie po dwóch latach może skorodować nie tylko sama czasza (jeśli jest stalowa), ale zawieszenie i stojak.

Najbardziej niebezpieczne są marnej jakości stojaki czy uchwyty, bo wtedy antena może zostać uszkodzona lub nawet grozi upadkiem. Na obszarach miejskich smog, a na morskich sól mogą prowadzić do przedwczesnej korozji elementów anteny. W takim przypadku zaleca się instalowanie anten zaprojektowanych tak, aby dłużej wytrzymały w takich warunkach.

Wysokie letnie temperatury też są szkodliwe dla materiałów z tworzyw sztucznych i gumy, takich jak osłona kabla i obudowa LNB, szczególnie jeśli te elementy nie mają dodatków ochronnych przed działaniem UV. W przypadku pęknięć kabla czy konwertera wystarczy wymienić poszczególne elementy bez wymiany samej anteny. Jeśli antena jest ze zbyt miękkiej blachy, to taka antena po 2 latach jest już odkształcona z powodu wiatru czy gradu, więc straci z czasem na jakości. Warto po gradzie czy po dużym wietrze skontrolować stan anteny.

Trzeba też uważać na śruby łączące samą czaszę i zawieszenie, bo zdarzało się przy halnym, że sama czasza odlatywała, a zawieszenie z konwerterem zostawało na dachu. Dlatego raz na rok należy kontrolować stan anteny i ewentualnie korygować jej ustawienie, bo po co zmieniać antenę, skoro nie chce się sprawdzić, jaki sygnał się z niej faktycznie uzyskuje?

Która antena jest lepsza: aluminiowa czy stalowa?

Oba materiały mają wady i zalety, ale zapewniają taką samą wydajność elektryczną. Zresztą nie ma takiego parametru jak LEPSZOŚĆ. Wiadomo, że na dłuższą metę stal ma tendencję do utleniania (rdzewienia), a aluminium do łatwiejszego odkształcenia. Poza tym to, co naprawdę odróżnia antenę ekonomiczną od anteny wysokiej jakości, to grubość materiałów, sama konstrukcja i typ zawieszenia (lepiej jeśli wykonane ze stali nierdzewnej) i przede wszystkim malowanie.

Obróbka antyoksydacyjna i najnowocześniejsza powłoka proszkowa, zwykle występująca tylko w modelach anten „premium”, zapewniają z czasem większą odporność, nawet w najtrudniejszych warunkach klimatycznych. Wszystko to przekłada się na większe bezpieczeństwo i niezawodność (kanały można odbierać nawet przy silnym wietrze), co jest uzasadnione wyższą ceną.

Niektórzy producenci mają identyczne anteny ze stali i z aluminium. Wtedy na pierwszy rzut oka trudno stwierdzić, z czego wykonana jest czasza. Wystarczy wziąć czaszę do ręki i wiadomo, że aluminiowa jest lżejsza, delikatniejsza, a do tego sprawia problemy przy wysyłce, bo wyjątkowo łatwo ją uszkodzić.

Jeśli chcę doprowadzić kabel sat do dwóch pomieszczeń, ale z anteny wychodzi tylko jeden kabel, czy mogę dodać drugi kabel z tej anteny?

To zależy od systemu odbioru telewizji satelitarnej. Jeśli zainstalowany konwerter to LNB Universal Single z pojedynczym wyjściem i chce się go zastąpić podwójnym konwerterem (Twin), to wtedy drugi kabel jest niezbędny. Jeśli jest wystarczająco dużo miejsca, wystarczy włożyć drugi kabel. Jeśli nie ma miejsca, bo np. otwory przelotowe przez ścianę lub futrynę są zbyt małe, to należy usunąć dotychczasowy pojedynczy kabel specjalnym podwójnym kablem (Twin), który zwykle jest nieco cieńszy.

Jest też zupełnie inne rozwiązanie. Wystarczy zamienić pojedynczy konwerter Universal na LNB SCR lub dCSS, i wtedy można zachować stary kabel koncentryczny (o ile nie jest zbyt stary i zniszczony) i podzielić sygnał w mieszkaniu na maksymalnie 4 (SCR) lub 16 pomieszczeń/dekoderów (dCSS) za pomocą jednego lub dwóch rozdzielaczy DVB-T/SAT (5-2400 MHz z DC). W takim przypadku należy jednak najpierw upewnić się, że zainstalowane już dekodery platform/odbiorniki/telewizory z tunerem DVB-S/S2 są kompatybilne z SCR/UniCable/dCSS. Jeśli tak, to drugie rozwiązanie jest z pewnością najprostszą, najszybszą i najtańszą opcją, a także gwarantującą przyszłe rozbudowy przy niemal zerowych kosztach, np. trzecie i czwarte gniazdo SAT z tylko dodatkowym okablowaniem w mieszkaniu.

To szczególnie dobre rozwiązanie dla mieszkań lub domów, gdzie kabel pojedynczy jest w ścianie i nie ma jak poprowadzić drugiego czy trzeciego kabla, bo szpeciłoby to wygląd. Dlatego coraz częściej sprzedawane są konwertery SCR, a operatorzy platform jako standard musieli przyjąć, że każdy dekoder dedykowany musi mieć obsługę SCR/dCSS.

Czy rozgałęźniki tv-sat z 2, 3, 4 i 8 wyjściami mają takie same tłumienie?

Nie. W zależności od liczby wyjść zmienia się wartość tłumienia na każdym pojedynczym wyjściu, czyli zanik sygnału. Rozgałęźnik z 2 wyjściami będzie miał tłumienie znacznie niższe niż rozgałęźnik z 8 wyjściami, w przybliżeniu równy 5-6 dB w pierwszym przypadku i 15-16 dB w drugim.
Dzieje się tak niezależnie od tego, czy wyjścia są podłączone, czy nie, czy odbiorniki lub telewizory są włączone, czy wyłączone. Z reguły dobrze jest dobierać rozdzielacz do liczby naprawdę potrzebnych wyjść, aby nie wprowadzać niepotrzebnego i niechcianego tłumienia.

Czy istnieją zabezpieczenia odgromowe dla anten naziemnych i satelitarnych?

Tak. Nazywa się je odgromnikami atmosferycznymi lub zabezpieczeniami przepięciowymi. Powinny być podłączone na kablu koncentrycznym bezpośrednio za anteną naziemną lub konwerterem LNB. Należy pamiętać, że dotyczy to każdego kabla koncentrycznego, więc jeśli na antenie satelitarnej są 2 konwertery Quattro + antena naziemna, to trzeba 9 zabezpieczeń przepięciowych. Kto zaoszczędzi, to będzie miał „spalone” odbiorniki i telewizory, a to nie podlega gwarancji. Warto się dodatkowo ubezpieczyć.

Takie zabezpieczenia mogą wymagać również podłączenia do instalacji uziemienia. Najlepiej umieścić je w zewnętrznej skrzynce przymocowanej do stojaka lub czaszy anteny.

Są tanie, jednorazowe zabezpieczenia (15-30 zł), ale są też droższe (250 zł), wysokiej jakości i wielokrotnego użytku, takie jak firmy Televes [4947], mają tłumienie dolnoprzepustowe (np.: 0,1 dB), aby nie tracić sygnału i są wyposażone w kapsułę – „nabój” ze specjalnego materiału, który można wymienić w przypadku przepięć spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi.

Prosimy o zadawanie w komentarzach pod artykułem innych pytań, na które odpowiedzi mogłyby się znaleźć w kolejnej części cyklu.