Polsat Viasat History: Co wiesz o Czyngis-chanie?

dodano: 2023-05-11 22:22
autor: Łukasz Knapik | źródło: Viasat World/satkurier.pl

W piątek, 12 maja br. o godz. 21:00 na kanale Polsat Viasat History wyemitowane zostaną premierowo odcinki 1., 2. i 3. sezonu 1. brytyjskiego programu „Tajemnicza historia Mongołów” („Mongolia Czyngis-chana”/„Genghis Khan's Mongolia”). Seria opowiada historię wielkiego wodza Mongołów - Czyngis-chana, który z wyrzutka społecznego stał się władcą imperium. On sam, jego synowie i wnuki byli kimś więcej niż tylko krwiożerczymi watażkami - upodmiotowili kobiety, szanowali wszystkie wyznania i połączyli wschód z zachodem, wprowadzając innowacje od astronomii po sztukę. Z pewnością pozostawili po sobie trwałą spuściznę. Oto 8 rzeczy, których nie wiesz o Czyngis-chanie.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Premiera serii „Tajemnicza historia Mongołów” odbędzie się w piątek, 12 maja br. o godzinie 21:00 na kanale Polsat Viasat History. W poniższym artykule nadawca stacji przedstawia osiem fascynujących faktów o Czyngis-chanie.

1. Życie i historia Czyngis-chana zostały po raz pierwszy przedstawione w 800-letniej księdze o nazwie „Tajemnicza historia Mongołów”

Była to pierwsza mongolska książka historyczna napisana przez Mongołów, a nie ich wrogów. Treść stanowiły dokumenty zebrane z archiwów wielu rodzin królewskich i plemiennych przywódców, które umieszczono w specjalnej, tajnej skrzyni. Bez zgody wodzów nikt nie mógł zobaczyć tych tajemnych historii - stąd nazwa księgi.

2. W pierwszej dekadzie XII wieku Mongolia jako państwo nie istniała

Była to łąka, rozległe pole bitwy dla rywalizujących ze sobą grup wojujących koczowników. W 1162 roku przywódcy jednej z tych grup - Mongołów - urodziło się dziecko. Chłopiec, który później stał się Czyngis Chanem, został nazwany Temudżynem. Był jeszcze bardzo młody, gdy jego ojciec został otruty, przez Tatarów - konkurencyjne plemię koczowników. Rodzinę Temudżyna spotkał ostracyzm społeczny i wydawało się, że będzie to koniec. Jednak tragedia miała na chłopca inny wpływ niż przypuszczano.

3. Według „Tajemniczej historii Mongołów” Temudżyn nie był przeciętnym dzieckiem

Jak opisane w księdze, „miał ogień w oczach”, co oznacza, że urodził się z konkretnego powodu. Nie był idealnym bohaterem - miał też wady, lęki i wątpliwości. W trakcie najazdu grupy nomadów na obóz, w którym przebywał wraz ze swoją świeżo poślubioną żoną, uciekł zostawiając kobietę samą. Wiedział, że gdyby został, grabieżcy by go zabili. Znacznie później, gdy zyskał kilku sojuszników, wrócił po żonę i zniszczył napastników.

4. Był mistrzem łucznictwa

Używał tradycyjnego mongolskiego łuku wykonanego z kilku materiałów, które koczownicy akurat mieli pod ręką - fragmentów ciał zwierząt, rogu, ścięgna i kleju pozyskiwanego z ryb. Łuk był bardzo elastyczny, łatwy do użycia w trakcie jazdy na koniu. Wykonanie pojedynczej sztuki zajmowało cały rok, ponieważ jego warstwy musiały schnąć przez wiele miesięcy.

5. Był świetnym taktykiem

Matka nauczyła go, że o ile pojedynczą strzałę można łatwo złamać, o tyle wiązka strzał ma niewyobrażalną siłę. Aby więc zdobyć władzę, Temudżyn otoczył się wieloma ludźmi o różnych umiejętnościach. Wymagał od nich lojalności, ale nie tylko. Wybierał swoich przywódców wojskowych ze względu na ich talent, a nie pochodzenie, i tym samym rozbił wielowiekowe rządy nomadów oparte na hierarchii i lojalności.

6. W wieku 44 lat doszedł do władzy i stał się panem stepów

Wiosną 1206 roku Temudżyn zwołał kuritai - wielkie zgromadzenie koczowników. W pobliżu rzeki Onan w świętych górach Khenti został intronizowany jako wielki przywódca całego imperium mongolskiego i tak narodziła się Mongolia. Przez intronizację Temudżyn stał się Czyngis Chanem. Pochodzenie tego tytułu jest tajemnicą, do dziś nie wiadomo skąd się wziął. Może tym imieniem chciał pokazać ludziom, że zrywa ze starym porządkiem i rozpoczyna coś zupełnie nowego. Osiągnął coś, czego nikt inny nie dokonał przez 300 lat - zmusił różne grupy koczownicze do stworzenia jednej spójnej społeczności Mongołów.

7. Wprowadził do swojego nowego imperium pismo

Przed nim mongolski był tylko językiem mówionym. Wiedział, że pismo jest kluczem do rządzenia ludem, więc poinstruował pojmanego wroga, by nauczył Mongołów pisać. Ten stworzył pismo ujgurskie, które do dziś jest używane w Mongolii. Pismo używane było w edukacji, finansach i administracji, a także w rozkazach wojskowych.

8. Wprowadził nowe, surowe prawa, które znacznie wyprzedzały swoje czasy

Kradzież i kłamstwo były zakazane, wszystkie religie musiały być szanowane, zabronione było porywanie lub wykorzystywanie kobiet. Złamanie kodeksu groziło egzekucją.

Czyngis-chan nie był bezmyślnym bandytą. Zorganizował i rządził wielkim imperium z jeszcze większymi ambicjami. Jak zapowiada nadawca, o przywódcy Mongołów widzowie dowiedzą się więcej z programu „Tajemnicza historia Mongołów” na kanale Polsat Viasat History. Premiera tej produkcji odbędzie się w piątek, 12 maja br. o godzinie 21:00, a kolejne odcinki wyemitowane zostaną tego samego dnia w godzinach 22:00 i 23:00 (więcej tutaj).

„Tajemnicza historia Mongołów” - sezon 1., emisja w piątek, 12 maja 2023 roku o godz. 21:00 na kanale Polsat Viasat History.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.