DAB+. Czy cyfryzacja radia w Polsce się uda?

dodano: 2013-10-04 16:24 | aktualizacja: 2013-10-07 08:52
autor: Anita Dąbek | źródło: satkurier.pl

W piątek, 4 października 2013 roku podczas wystawy SAT KRAK 2013 w Krakowie odbyła się konferencja pt. „DAB+. Czy cyfryzacja radia w Polsce się uda”. Udział w niej wzięli: Paweł Mathia, naczelny inżynier Polskiego Radia, Krzysztof Lemiech z Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT) i Tomasz Kamiński z firmy TechniSat. Moderatorem dyskusji był Janusz Sulisz, redaktor naczelny SAT Kuriera.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Paweł Mathia, naczelny inżynier Polskiego Radia, powiedział, że celem strategicznym Polskiego Radia przy wdrożeniu technologicznym radia cyfrowego są dwa aspekty: obniżenie kosztów technicznych dotarcia do odbiorcy końcowego oraz wypełnienie przepisów zawartych w ustawie o radiofonii i telewizji, które mówią, że Polskie Radio jest zobowiązane do dotarcia do wszystkich odbiorców w kraju z 4 programami ogólnokrajowymi. Aktualnie, jeśli chodzi o FM, sytuacja jest taka, że Polskie Radio dociera do ok. 95 proc. mieszkańców Polski jeśli chodzi o Jedynkę i Trójkę, natomiast w przypadku Dwójki jest to 70 proc., a Czwórki - 35 proc. Wynika to z tego, że nie ma wolnych częstotliwości analogowych. Dlatego niemożliwe jest osiągnięcie pełnego pokrycia. Jedyna szansa to wykorzystanie nowej technologii, jaką jest DAB+, powiedział Paweł Mathia.

- Musimy osiągnąć pełny zasięg dla naszych programów i musimy optymalizować koszty nadawcze. Ta technologia [DAB+, przyp. red.] powoduje, że koszty nadawcze, porównując 4 nasze programy ogólnopolskie, będą w przyszłości kształtować się na poziomie ok. 20 proc. tego, co teraz płacimy. To jest ogromna różnica, ogromna oszczędność. Docelowo radio analogowe wcześniej czy później przestanie funkcjonować w takiej formie jak funkcjonuje teraz. Tak jak stało się z telewizją, tak będzie i z radiem, a my chcemy być do tego przygotowani - podsumował Paweł Mathia.

Ponadto, na początku 2013 roku Europejska Unia Nadawców (EBU) wydała rekomendację R 138, w której wskazała system DAB+ jako system rekomendowany do wdrożenia radia cyfrowego w Europie. W związku z tym, producenci, którzy działają na rynku motoryzacyjnym, wyposażają standardowo już swoje samochody w odbiorniki DAB+. Niedługo nie będzie już samochodu, który nie będzie umożliwiał odbioru tego sygnału.

Paweł Mathia powiedział, że zasięg populacyjny regularnych emisji DAB+ w aglomeracjach warszawskiej i katowickiej wynosi ok. 7 mln. Już pierwszego i drugiego dnia od uruchomienia emisji DAB+, do Polskiego Radia skierowano kilkaset pytań na temat DAB+.

Paweł Mathia zaznaczył, że w innych europejskich krajach, takich jak Szwecja czy Niemcy, wdrożenia DAB+ są realizowane przez wszystkie podmioty działające na rynku związanym z radiem. Natomiast na Polskim Forum Radiofonii Cyfrowej - kiedy doszło do szczegółowych ustaleń - polskie stacje komercyjne kompletnie się wycofały, czyli RMF FM, Radio ZET, Eska TV, itd. - Stwierdziły, że zupełnie nie są zainteresowane radiem cyfrowym - powiedział o stacjach komercyjnych Paweł Mathia.

DAB+ pozwala na umieszczenie w ogólnokrajowych multipleksach ok. 40 stacji. Tort reklamowy jest określony na poziomie ok. 500 mln zł i teraz jest dzielony na kilka podmiotów (mniej niż 10). W momencie zwiększenia przez stacje lokalne zasięgu na cały kraj, mogłyby one z tego tortu reklamowego dużo odciąć. Paweł Mathia wskazuje, że jest to prawdopodobna przyczyna, dlaczego stacje komercyjne nie chcą DAB+.

W związku z dyskusją, jaka wynikła na temat wykorzystywanej przez Polskie Radio do DAB+ przepływności (pojawiła się opinia, że bitrate jest zbyt niski), jako ciekawostkę, Paweł Mathia powiedział, że Polskie Radio podniosło 4 października bitrate nadawanych w DAB+ stacji. Dodał, że w Szwecji w multipleksie znajduje się 16 kanałów, a w Polsce będzie to maksymalnie 12 kanałów. W Szwecji najwyższy bitrate wynosi 112 kbit/s stereo, a pozostałe kanały nie wykraczają poza 96 kbit/s.

Nie określono jeszcze daty wyłączenia radia analogowego w Polsce i nie są prowadzone żadne prace w tym kierunku. Takie prace nie rozpoczną się w przeciągu pół roku czy dwóch lat, uważa Paweł Mathia. W najbliższym czasie nie będzie innych odbiorników niż te, które mają FM, DAB+, i są w stanie odbierać też streaming (tzw. odbiorniki hybrydowe), zaznaczył. To będzie naturalny proces, dodał.

Na pytanie, czy Polskie Radio planuje w przyszłości nadawanie w DAB+ z dźwiękiem AC-3 / DD 5.1, Paweł Mathia powiedział: - Jako nadawca publiczny będziemy szli w tym kierunku. Na pewno w najbliższej perspektywie (2015-2016 rok) chcielibyśmy, żeby na rynku pojawiły się również takie rozwiązania, które pozwolą nam przesyłać nasze produkcje realizowane z najwyższą jakością, chociażby koncerty ze studia im. Lutosławskiego czy Osieckiej.

W DAB+ liczba nadajników będzie większa niż w przypadku FM. Wynika to z tego, że maksymalna moc nadajnika cyfrowego to 10 kW, natomiast w przypadku FM są to nadajniki o mocy ponad 100 kW.

Krzysztof Lemiech z KIGEiT, powiedział, że odbiorniki DAB+ mają skrajnie wysoką czułość, bo do odbioru wystarcza pole na poziomie dwudziestu kilku dBμV/m. Dodał, że nie możemy porównać zasięgu UKF z zasięgiem w paśmie VHF III, ponieważ jest to wyższa częstotliwość. Przenikanie przez ściany częstotliwości DAB+ jest inne niż FM. Żeby osiągnąć pełne pokrycie, sieć nadawcza DAB+ musi być dużo gęstsza, żeby nie trzeba było wystawiać anteny na dachu. W przypadku DAB+ powinno się planować odbiór mobilny, także wzdłuż autostrad. Nie ma żadnego innego systemu cyfrowego radiodyfuzyjnego, który pracuje bez żadnych przerw przy prędkościach powyżej 200 czy 300 km/h, np. w pociągu TGV. Po odpowiednim zagęszczeniu sieci, DAB+ będzie odbierany tak samo dobrze, a nawet lepiej, jak obecnie FM.

DAB+ może służyć dla poprawy komfortu jazdy i bezpieczeństwa na autostradach (informacje pogodowe, o korkach, wypadkach). Np. można powiązać nawigacje samochodowe z informacjami nadawanymi przez DAB+ (korki, itp.). Odbiorniki hybrydowe będą automatycznie wykrywały częstotliwości - czy będziemy w zasięgu DAB+ czy tylko FM.

- Może dojść do sytuacji, że nikt nie przedłuży komercyjnym nadawcom koncesji analogowych - chcąc nie chcąc będą musieli przejść na radio cyfrowe - podkreślił Krzysztof Lemiech, poruszając temat obecności stacji komercyjnych w DAB+. Dodał też, że Radio Maryja wyraziło już swoje zainteresowane DAB+.

Czy cyfryzacja radia w Polsce się uda? - podsumowanie

Krzysztof Lemiech, KIGEiT:

- Cyfryzacja radia w Polsce się uda, jeśli zainteresowane podmioty, czyli organy regulacyjne plus Polskie Radio, wykażą się odpowiednią determinacją. Bo tylko to jest potrzebne.

Paweł Mathia, Polskie Radio:

- Ja sugerowałbym, żeby w ogóle nie stawiać problemu w taki sposób i nie zadawać pytania, czy cyfryzacja radia się uda, czy nie. - Dodał, że naturalna wymiana sprzętu przez producentów na te z obsługą DAB+ wpłynie na sukces procesu cyfryzacji radia.

Tomasz Kamiński, TechniSat:

- Podobne pytania i nastroje były przed wdrożeniem telewizji cyfrowej. Jak widzimy, wszyscy ją odbieramy. Identycznie będzie z radiem cyfrowym. Dołączą nadawcy komercyjni, publiczne radio, wspólne działania marketingowe. To jest tylko kwestia czasu, kiedy radio cyfrowe zostanie wdrożone.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.