Dom i ogród Mehoffera w Krakowie [wideo]

dodano: 2024-02-13 19:15 | aktualizacja: 2024-10-10 23:33
autor: Janusz Sulisz | źródło: podroze.satkurier.pl

Dom Mehoffera to muzeum biograficzne w Krakowie poświęcone Józefowi Mehofferowi, jednemu z najważniejszych przedstawicieli Młodej Polski. Muzeum mieści się przy ul. Krupniczej 26 i stanowi jedną z części Muzeum Narodowego w Krakowie (MNK.pl). To także dom - muzeum, w którym w 1869 r. urodził się Stanisław Wyspiański. Za domem jest ogród i Meho Cafe - warto je odwiedzić.

Ogród Mehoffera, fot. Janusz Sulisz

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Józef Mehoffer kupił ten budynek przy ul. Krupniczej 26 w marcu 1932 r., by przeznaczyć go nie tylko na dom dla rodziny, ale też studio malarskie. Malarz miał wtedy 63 lata. Po zakupie, budynek przez 4 lata był remontowany i dopiero potem wprowadziła się tam rodzina Mehoffera.

Rodzina Mehofferów nazywała ten dom „Pałacykiem pod Szyszkami” od rzeźbionych w drewnie szyszek pinii, które stanowią element dekoracji hallu i klatki schodowej. Cały wystrój zaprojektował sam Józef Mehoffer. Muzeum składa się z 16 sal o powierzchni wystawienniczej 400 m².

Jak tam dotrzeć?

Do tego domu można dojść piechotą idąc od Rynku ulicą Szewską do Teatru Bagatela, dalej ulicą Krupniczą - sam budynek jest po lewej stronie - wejście przez bramę do muzeum i dalej w głębi do letniej kawiarni Meho Cafe w ogrodzie.

Korytarz między ulicą Krupniczą (widać ją w bramie) a ogrodem z Cafe Meho

Historia domu Mehoffera

Józef Mehoffer (ur. 19 marca 1869 w Ropczycach - jego ojciec Wilhelm był tam starostą ropczyckim, zm. 7 lipca 1946 r. w Wadowicach) to polski malarz i witrażysta pochodzenia austriackiego, jeden z najważniejszych modernistycznych artystów okresu Młodej Polski. Józef Mehoffer mając rok życia z Ropczyc trafił do Krakowa, bo jego ojciec awansował (potem zmarł, gdy Józef miał zaledwie 4 lata).

Biblioteczka Mehoffera z studium głowy Wandy Radzim-Janakowskiej do obrazu „Śpiewaczka”

Józef był absolwentem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych i uczniem samego Jana Matejki, a także współpracownikiem Stanisława Wyspiańskiego - razem terminowali u Matejki. To wszystko miało pewien wpływ na zainteresowanie się Mehoffera nieruchomością przy Krupniczej 26, a wtedy ta krakowska ulica była modna jako ulica artystów. Jeśli się przejść tą odnowioną ulicą od Bagateli ku muzeum Mehoffera, to jest pełno tabliczek z opisami, kto mieszkał i co robił przy ulicy Krupniczej - cała historia i znane nazwiska - polecamy taki spacerek.

Międzynarodowy rozgłos Mehoffer zyskał jako twórca projektów witraży do gotyckiej kolegiaty św. Mikołaja we Fryburgu w Szwajcarii, które realizował w latach 1895-1936. Wykonał także kartony witraży do kaplicy Radziwiłłów w Balicach (1892), kaplicy Grauerów w Opawie (1901), kościoła w Jutrosinie (1902), kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu (1904), kaplicy grobowej w Gołuchowie (1906), kaplicy Orgelmeistrów w Wiedniu (1910), katedry we Włocławku (1935-1940), katedry w Przemyślu (1940) i kościoła w Dębnikach k. Krakowa (1943).

15 stycznia 1869 r. w tym domu przyszedł na świat Stanisław Wyspiański.

To miało też wpływ na późniejszy zakup tego budynku przez Józefa Mehoffera. W Krakowie przy ul. Krupniczej 26 (wtedy numer 14) mieszkał Józef Szujski, a dom ten wtedy należał do Mateusza Rogowskiego (dziada Stanisława Wyspiańskiego). Tam też Szujski zmarł 7 lutego 1883 r. w wieku 48 lat. Władysław Szujski sprzedał ten budynek hrabiemu Tarnowskiemu dla swojej żony Róży Branickiej - Tarnowskiej. W domu były warsztaty, pijalnia piwa i sklepy. Niestety to doprowadziło do jego degradacji. Józef Mehoffer odkupił ten dom od Róży Branickiej - Tarnowskiej w marcu 1932 r. z chęcią jego przebudowy jako zabytku i wartości historycznej dla miasta Krakowa.

Karton witrażowy na schodach na piętro domu

Muzeum mieści się w budynku zwanym Palazzo sotto le cone, czyli Pałacu pod Szyszkami, ze względu na dekoracje w kształcie szyszek sosnowych, które zdobią strukturę architektoniczną wnętrz pałacu.

Mehofferowi nie udało się do końca rozbudować tego domu.
W momencie wybuchu wojny w 1939 r. cała rodzina Mehoffera trafiła do Lwowa, a potem Mehoffer trafił do obozu przesiedleńców w Sudetach. Interweniował sam Watykan i Mehoffera zwolniono - wrócił do Krakowa w 1940 r., ale dom splądrowano. Józef Mehoffer zmarł w 1946 r. w Wadowicach - był chory na gruźlicę.

Już w 1963 r. zaczęto myśleć o utworzeniu muzeum poświęconego wybitnemu malarzowi, jednak dopiero około 1980 r., po odrestaurowaniu budynku, udało się otworzyć muzeum, które po 1986 r. w związku ze śmiercią syna artysty - Zbigniewa Mehoffera (ur. w 1900), przeszło pod zarząd administracyjny kontrola Muzeum Narodowego w Krakowie.