Co TVP zrobiła z wpływami z abonamentu?

dodano: 2011-03-11 16:08 | aktualizacja: 2011-03-11 17:17
autor: Paulina Nietrzpiel | źródło: TVP

Telewizja Polska S.A. przedstawiła „Sprawozdanie Zarządu z wykorzystania przez TVP S.A. wpływów z opłat abonamentowych na realizację misji publicznej w 2010 roku”. Informacje, o tym, w jaki sposób telewizja publiczna gospodarowała pieniędzmi powierzonymi jej przez odbiorców w minionym roku, podał Juliusz Braun, p.o. prezes zarządu TVP. Poniżej przedstawiamy treść komunikatu.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Warszawa, 11 marca, 2011 r.

Art. 21. 1. Publiczna radiofonia i telewizja realizuje misję publiczną, oferując, na zasadach określonych w ustawie, całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowane programy i inne usługi w zakresie informacji, publicystyki, kultury, rozrywki, edukacji i sportu, cechujące się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością oraz innowacyjnością, wysoką jakością i integralnością przekazu.

(Ustawa o radiofonii i telewizji z dnia 29 grudnia 1992 r.)

Szanowni Państwo,

zgodnie z wymogami ustawowymi oraz w poczuciu szacunku dla naszych Widzów przedstawiamy kolejne, roczne Sprawozdanie z wykorzystania przez Telewizję Polską S.A. wpływów z opłat abonamentowych przeznaczonych na realizację misji nadawcy publicznego w 2010 roku.
Wpływy z opłat abonamentowych w założeniu mają umożliwiać przygotowywanie i powszechne prezentowanie audycji, jakie z reguły nie pojawiają się w ofercie stacji komercyjnych, a więc programów dla dzieci i młodzieży, audycji edukacyjnych, audycji poświęconych kulturze, audycji religijnych, programów dla mniejszości narodowych oraz etnicznych, programów dla osób niepełnosprawnych, akcji społecznych i charytatywnych i wielu innych projektów. Wszystkie te inicjatywy szczegółowo przedstawiamy w Sprawozdaniu.

Przedstawiamy tu dokładne informacje o sposobie, w jaki TVP S.A. gospodarowała w 2010 roku pieniędzmi powierzonymi jej przez odbiorców. Dokładnie wyliczamy zrealizowane w 2010 roku zadania wynikające z obowiązków nadawcy publicznego. Jednocześnie trzeba jednak zwrócić uwagę, że prezentowane działania dotyczą roku, w którym wpływy abonamentowe były najniższe w historii TVP S.A.
W 2010 roku na zadania związane z realizacją programów Telewizja Polska S.A. wydała łącznie 1 626,7 mln złotych, podczas gdy wpływy osiągnięte z abonamentu wyniosły 221,5 mln zł. Dla porównania w najgorszym pod tym względem roku 2009 - wpływy abonamentowe wyniosły ok. 80 milionów więcej, a w latach 2002 – 2007 ok. 300 milionów więcej. W ujęciu realnym, a nie nominalnym, wartość dzisiejszych wpływów jest aż o 75 proc. niższa od kwoty uzyskanej w 1994 roku. Większość (86,4 proc.) środków przeznaczonych na działania związane z funkcją nadawcy publicznego Telewizja Polska zmuszona była pozyskiwać na konkurencyjnym rynku reklamy i sponsoringu.

Z tytułu nieprzestrzegania obowiązku opłacania abonamentu, Telewizja Polska na przestrzeni lat straciła miliardy złotych, które mogły oraz powinny być przeznaczone na polepszenie oferty programowej. Z powodu lekceważenia obowiązku płacenia abonamentu najwięcej tracą Widzowie TVP.

Zgodnie z artykułem 31 ustawy o radiofonii i telewizji, abonament powinien być podstawowym źródłem finansowania mediów publicznych. W praktyce tak nie jest. Na uwagę zasługuje aktualna (datowana 26 stycznia 2011 roku) informacja zawarta w odpowiedzi ministra kultury i dziedzictwa narodowego, Pana Bogdana Zdrojewskiego na zapytanie poselskie, związane z nieskutecznym finansowaniem mediów publicznych w Polsce w 2010 roku. Minister potwierdził brak skuteczności oraz stwierdził, że „dotychczasowa niska ściągalność opłat abonamentowych wynika z braku możliwości stosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji do egzekwowania należności z tytułu opłat abonamentowych”.
W Polsce, na istniejących prawie 14 milionów gospodarstw domowych, rejestracji odbiorników rtv dokonało około połowy. Jednocześnie spośród zarejestrowanych odbiorców w 2010 roku abonamentu rtv nie płaciło ok. 63 proc. odbiorców indywidualnych. Jedyną instytucją upoważnioną do zbierania abonamentu jest Poczta Polska, która „do przeprowadzenia kontroli wykonania obowiązku rejestracji odbiorników RTV” wydelegowała zaledwie 39 pracowników, nie zapewniając im żadnych skutecznych uprawnień. W 2010 roku w związku z niepłaceniem abonamentu Poczta Polska skierowała do urzędów skarbowych 322 tytuły wykonawcze. Jednak urzędy skarbowe nie przyjęły i nie podjęły się ich realizacji, wskazując np. na niespełnienie wymogów formalnych. Na takie postępowanie urzędów skarbowych Poczta skierowała 25 zażaleń do izb skarbowych, ale tylko 2 zostały uznane. W 2010 roku wyegzekwowano należności od łącznie 6 dłużników (w tym od 3 całkowicie). Niepokoi także, że na ponad 166 tys. firm i instytucji posiadających odbiorniki radiowe i/lub telewizyjne aż 95 proc. nie opłaca abonamentu.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że skoro abonament radiowo-telewizyjny wymieniono jako pierwszy wśród przychodów mediów publicznych (art. 31 ust. 1, pkt 1 ustawy rtv) to sam ustawodawca uznał go za najważniejsze źródło finansowania. Z opinii Trybunału Konstytucyjnego (przedstawionych kolejno w wyrokach z dnia 9 września 2004 r., 4 listopada 2009 r. oraz 16 marca 2010 r.) wynika, że niedokonanie przez polski Parlament przez kilka ostatnich lat odpowiednich zmian, prowadzących do zwiększenia ściągalności abonamentu, może oznaczać akceptację tego stanu rzeczy.

Jednak, jeśli media publiczne mają wypełniać swoją funkcję, muszą mieć solidne podstawy prawne i ekonomiczne, takie, które zagwarantują im autonomiczność programową, instytucjonalną i finansową. Dlatego niezależne publiczne finansowanie ma tak ogromne znaczenie. Brak skutecznych rozwiązań w tym zakresie stanowi realne zagrożenie dla funkcjonowania mediów publicznych w Polsce.

Juliusz Braun

p.o. Prezes Zarządu TVP S.A.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.