Jaka jest skala piracenia treści Canal+, Polsat, TVN i TVP?

dodano: 2024-02-14 15:47 | aktualizacja: 2024-02-15 12:23
autor: Anita Kaźmierska | źródło: Stowarzyszenie Sygnał/satkurier.pl

Stowarzyszenie Sygnał przygotowało ciekawy raport zatytułowany „Skuteczność zgłoszeń naruszeń treści audiowizualnych”, który pomaga zrozumieć skalę nieautoryzowanej dystrybucji materiałów. Badanie zostało przeprowadzone wśród największych dostawców treści audiowizualnych w Polsce: CANAL+, Polsat, TVN oraz TVP, od września 2022 roku do sierpnia 2023 roku. Jakie treści są częściej w Polsce piracone - materiały VOD czy transmisje sportowe na żywo?

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

W październiku 2023 roku Stowarzyszenie Sygnał przeprowadziło badanie wśród największych dostawców treści audiowizualnych w Polsce w celu zrozumienia wybranych mechanizmów i skali nieautoryzowanej dystrybucji materiałów. Do grona badanych podmiotów należały: CANAL+, Polsat, TVN oraz TVP, a zbierane dane objęły okres od września 2022 roku do sierpnia 2023 roku. Należy jednak zauważyć, że badanie nie objęło całego ekosystemu dostawców treści audiowizualnych, a jej znaczącą próbkę, zatem skala opisywanych zjawisk została jedynie zarysowana.

W 2021 roku Komisja Europejska wydała rezolucję wskazującą na konieczność blokowania nielegalnych transmisji sportowych w ciągu maksymalnie 30 minut (live blocking). Z kolei w 2023 roku ukazał się Komunikat KE wskazujący na kluczową rolę pośredników w zatrzymaniu nielegalnej dystrybucji treści.

Teraz KE i EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) prowadzą analizę wśród wszystkich krajów członkowskich, zarówno wśród administracji, indywidualnych uprawnionych, jak i poszczególnych platform, której celem jest weryfikacja, na ile skuteczne są rozwiązania z kategorii tzw. soft law, które zostały wydane w tym zakresie przez KE.

Ankieta KE skupia się wyłącznie na transmisjach na żywo oraz reakcjach platform. Natomiast raport Stowarzyszenia Sygnał obejmuje także inne treści audiowizualne i nie tylko platformy. - W przypadku kraju takiego jak Polska, gdzie nie ma metod blokowania dostępu do serwisów pirackich typu web blocking czy dynamic blocking, znanych z innych krajów europejskich, pominięcie tak istotnych obszarów dałoby zbyt cząstkowe dane, by móc wyciągnąć wnioski na temat kondycji polskiego rynku - uzasadniają twórcy raportu.

Wyniki badania Stowarzyszenia Sygnał

Przedmiotem badania przeprowadzonego od września 2022 roku do sierpnia 2023 roku było 2155 tytułów, w tym zarówno materiały VOD (nieco ponad 3/4 całości), jak i wydarzenia transmitowane na żywo. Te dane odnoszą się do następujących podmiotów: CANAL+, Polsat, TVN oraz TVP.

W ciągu roku zarejestrowano ponad 6,1 mln naruszeń prawa do ich dystrybucji. Dotyczyły one głównie materiałów VOD, które stanowiły 99,84 proc. przypadków. Oznacza to, że średnio każdy z tych materiałów był dystrybuowany w sposób nielegalny ponad 3600 razy w skali roku, co daje ponad 300 przypadków miesięcznie oraz 10 dziennie na każdy tytuł.

Liczba naruszeń transmisji na żywo stanowiła znikomy ułamek zjawiska nielegalnej dystrybucji treści (0,16 proc., w tym 0,13 proc. dla transmisji sportowych).

	Materiały sportowe		Pozostałe materiały
	w tys.	% całości	w tys.	% całości
VOD (streaming i pliki)	7,2	0,12%	6091,3	99,72%
Live, transmisje	8,1	0,13%	1,6	0,03%

Należy przy tym wziąć pod uwagę, że kosztowność wyprodukowania treści transmitowanych na żywo i skala strat w przypadku kradzieży takiego sygnału jest wielokrotnie większa niż w przypadku treści VOD, co wymaga szczególnego podejścia. Właśnie dlatego przedmiotem wyjątkowej troski regulatorów UE jest ochrona wydarzeń sportowych na żywo.

Jednak w przypadku krajów takich jak Polska konieczne jest ujęcie szerszej perspektywy, a tym samym wdrożenie kompleksowych rozwiązań, które będą odpowiednie nie tylko wobec transmisji na żywo, ale także naruszeń w modelu VOD.

Jakie podmioty dopuszczają się naruszeń?

Kluczowy podział obejmuje dwa typy podmiotów:

takie, które same w sobie nie działają w intencji kradzieży treści (mogą to być na przykład platformy, na których sami użytkownicy Internetu udostępniają treści audiowizualne),
tzw. serwisy pirackie, których model funkcjonowania jest stworzony w celu czerpania korzyści z nielegalnej dystrybucji treści.

Jak wynika z danych, te pierwsze co do zasady współpracują z właścicielami materiałów. Posiadają narzędzia przeznaczone do obsługi
zgłaszanych naruszeń w postaci zautomatyzowanych systemów bądź niezautomatyzowanych – formularzy i dedykowanych adresów mailowych. We współpracy tej zdecydowanie dominuje model niezautomatyzowany, który w badanym okresie pokrywał 88 proc. zgłoszeń skierowanych do platform.

Współpraca ta jednak nie jest w pełni efektywna – około 1/3 zgłoszeń to tzw. zgłoszenia iluzoryczne, gdyż treści – pomimo ich usunięcia – pojawiają się ponownie w miejscach, z których już były zdejmowane.

Masę krytyczną - ponad 8,2 mln zgłoszeń, stanowiły te, które były wysyłane do serwisów pirackich, a więc intencjonalnie prowadzonych w celu czerpania korzyści z nielegalnej dystrybucji treści. To 99 proc. wszystkich przypadków. Prawie wszystkie takie zgłoszenia, poza nielicznymi wyjątkami, były wysyłane za pomocą niezautomatyzowanej formy. Wśród nich aż 70 proc. to wspomniane wcześniej problematyczne zgłoszenia iluzoryczne (prawie 6 mln przypadków). W przypadku tego typu serwisów zautomatyzowany mechanizm zgłoszeń praktycznie nie funkcjonuje. Istnieją także takie serwisy, które nie dają w ogóle możliwości przesłania zgłoszenia (brak formularzy, danych kontaktowych, itp.). Z tego powodu prawie 1600 naruszeń nie zostało w ogóle zgłoszonych. W obydwu przypadkach – zarówno platform, jak i serwisów pirackich – 58 proc. stanowiły zgłoszenia skuteczne.

Jaki jest czas reakcji na zgłoszenie?

Czas, w jakim zgłoszenia przynoszą zamierzony rezultat, jest kluczowym wymiarem efektywności podejmowanych działań. W badanym okresie w odniesieniu do materiałów VOD w przypadku większości zgłoszeń wynosił on do 24 godzin. Odsetek ten wahał się jednak w zależności od odbiorcy (platformy vs serwisy pirackie) oraz sposobu zgłoszenia (system zautomatyzowany vs inna forma) od 73 proc. do 85 proc.

Zdecydowanie gorsze wyniki odnotowano w odniesieniu do wydarzeń transmitowanych na żywo. W przypadku tego typu treści kluczowe jest, aby reakcja na zgłoszenie przynosiła rezultat jeszcze w trakcie nadawania treści. Niestety, jedynie w 5 proc. przypadków zgłoszeń skierowanych do serwisów pirackich (które – jak odnotowano wcześniej – stanowią masę krytyczną zjawiska) zareagowano w ciągu pierwszych 30 minut od momentu zgłoszenia, zaś dodatkowo 1 proc. w pozostałym czasie trwania transmisji. Oznacza to, że w przypadku 94 proc. zgłoszeń nie zareagowano w czasie, jaki ma w ogóle sens w odniesieniu do wydarzeń na żywo.

- Rok 2024 może być bardzo szczególny w kwestii podniesienia i standaryzacji efektywności mechanizmów ochrony własności intelektualnej stosowanych w Europie. Trwają bowiem intensywne dyskusje na poziomie europejskim na temat blokowania przez dostawców internetu dostępu do nielegalnych transmisji sportowych, a pierwsze kraje członkowskie już wdrożyły mechanizmy mające realizować ten cel. To dowodzi rosnącej świadomości wartości własności intelektualnej, nie tylko w wymiarze społecznym i kulturowym, ale także ekonomicznym.

Straty wynikające z kradzieży treści audiowizualnych i ich nielegalnej dystrybucji utrzymują się w wielu krajach europejskich na wysokim poziomie, według danych Deloitte z 2023 roku w Polsce skala konsumpcji treści telewizyjnych z nielegalnych źródeł przekracza wartość 7 miliardów złotych rocznie.

W ciągu kilkunastu miesięcy Komisja Europejska opublikowała szereg dokumentów z zaleceniami dotyczącymi mechanizmu „live blocking”, a przez cały 2024 rok trwać będą badania we wszystkich krajach członkowskich weryfikujące skuteczność miękkiego prawa w tym zakresie. Jest to wyzwanie ze względu na duże zróżnicowanie pomiędzy krajami europejskimi w zakresie poziomu ochrony własności intelektualnej czy stosowanych mechanizmów blokowania dostępu do nielegalnych treści.

- powiedziała Teresa Wierzbowska, prezes Stowarzyszenia Sygnał.

Członkowie Stowarzyszenia Sygnał: BBC Worldwide Polska, CANAL+ Polska, Columbia Pictures, Cyfrowy Polsat, Ekstraklasa, FOX International Channels Poland, Irdeto, Kino Polska TV, NAGRA, Paramount International Networks Northern Europe, Telewizja Polsat, Telewizja Polska, Warner Bros. Discovery, The Walt Disney Company (Polska).

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.