Europejskie dziedzictwo kulturowe w Internecie

dodano: 2011-01-11 16:07 | aktualizacja: 2011-01-11 16:15
autor: Anita Dąbek | źródło: MI

11 stycznia br. grupa analityczna wysokiego szczebla przekazała na ręce Neelie Kroes, wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej oraz Komisarz ds. Agendy Cyfrowej, oraz Androulli Vassiliou, Komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży, sprawozdanie w sprawie cyfryzacji europejskiego dziedzictwa kulturowego. Zgodnie z jego założeniami, portal Europeana powinien zostać głównym punktem odniesienia dla europejskiego dziedzictwa kulturowego w Internecie

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

W sprawozdaniu wzywa się państwa członkowskie UE do zwiększenia wysiłków mających na celu udostępnienie w Internecie kolekcji znajdujących się w ich bibliotekach, archiwach i muzeach. Podkreślono w nim również korzyści, jakie płyną z szerokiego udostępnienia europejskiej kultury i wiedzy. W sprawozdaniu wskazano również na potencjalne korzyści gospodarcze digitalizacji, która w ramach partnerstwa publiczno-prywatnych przyczynić się może do rozwoju innowacyjnych usług w takich sektorach jak turystyka, badania naukowe i edukacja. Ponadto w sprawozdaniu zatwierdzono określony w agendzie cyfrowej cel dotyczący usprawnienia europejskiej biblioteki cyfrowej Europeana oraz zaproponowano sposoby udostępniania w Internecie utworów objętych prawami autorskimi. Zalecenia przedstawione w sprawozdaniu zostaną uwzględnione w szerszej strategii wchodzącej w zakres Europejskiej Agendy Cyfrowej, której celem jest ułatwienie instytucjom kulturalnym przechodzenia w epokę cyfrową.

Główne wnioski i zalecenia przestawione w sprawozdaniu, które nosi tytuł „Nowy renesans” są następujące:

Portal Europeana powinien zostać głównym punktem odniesienia dla europejskiego dziedzictwa kulturowego w Internecie. Państwa członkowskie powinny zagwarantować, że na portalu dostępne są wszystkie materiały poddane digitalizacji sfinansowanej ze środków publicznych oraz do 2016 r. powinny umieścić na nim wszystkie arcydzieła będące własnością publiczną. Instytucje kulturalne, Komisja Europejska oraz państwa członkowskie powinny aktywnie promować portal Europeana na szeroką skalę.
Utwory objęte prawami autorskimi, ale niebędące już w obiegu komercyjnym, powinny zostać umieszczone w Internecie. Za ich cyfryzację i wykorzystanie odpowiedzialne są głównie podmioty praw autorskich. Jeżeli one nie zrobią tego, instytucje kulturalne powinny mieć możliwość poddania takiego materiału cyfryzacji i udostępnienia go społeczeństwu, za co podmioty praw autorskich powinny otrzymać wynagrodzenie.
Należy jak najszybciej przyjąć przepisy UE dotyczące utworów „osieroconych” (tj. utworów, w przypadku których nie jest możliwe odnalezienie podmiotów praw autorskich). W sprawozdaniu określono osiem podstawowych warunków istotnych z punktu widzenia wszystkich zaproponowanych rozwiązań.
Państwa członkowskie powinny w znaczącym stopniu zwiększyć ilość środków finansowych przeznaczonych na cyfryzację, celem stworzenia nowych miejsc pracy i zapewnienia wzrostu gospodarczego w przyszłości. Środki konieczne do zbudowania 100 km dróg wystarczyłyby na digitalizację 16 proc. wszystkich książek dostępnych w bibliotekach UE lub na digitalizację wszystkich utworów audio przechowywanych przez instytucje kulturalne państw członkowskich UE.
Należy wspierać partnerstwa publiczno-prywatne zawierane do celów digitalizacji. Powinny się one cechować przejrzystością, otwartością i równością wszystkich partnerów oraz powinny zapewnić powszechny i transgraniczny dostęp do materiałów poddanych digitalizacji. Okres obowiązywania preferencyjnych warunków korzystania z materiału poddanego digitalizacji, przyznanych partnerowi prywatnemu, nie powinien przekraczać siedmiu lat.
Aby zagwarantować zachowanie kolekcji w formacie cyfrowym, należy wykonać drugą kopię każdego z utworów i umieścić ją w archiwum portalu Europeana. Ponadto należy opracować system, dzięki któremu zasoby kulturowe wymagające zdeponowania w kilku krajach, byłyby deponowane tylko jeden raz.