Miasto Pafos, liczące ponad 35 tys. mieszkańców, położone jest w południowo-zachodniej części Cypru. To stolica dystryktu o tej samej nazwie i jedno z najważniejszych miast wyspy. Zasłynęło m.in. jako ośrodek kultu greckiej bogini Afrodyty. Prawdziwymi skarbami Pafos są odkryte podczas wykopalisk mozaiki podłogowe sprzed kilkunastu stuleci oraz tak zwane Grobowce Królewskie – nekropolia dostojników z czasów hellenistycznych i rzymskich. Charakterystycznym zabytkiem Pafos jest też niewielki zamek stojący na portowym wybrzeżu.
Latarnia morska w Pafos, fot. GorNatalya / Shutterstock.com
Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.
Grobowce Królewskie
Grobowce Królewskie (Tafi ton Vasileon) znajdują się na północ od stanowiska archeologicznego Nea Pafos i zajmują powierzchnię 1,2 km2. Nekropolia ta swoją nazwę zawdzięcza monumentalności znajdujących się tu pomników nagrobnych w połączeniu z antycznym charakterem tego miejsca. Grobowce Królewskie prawdopodobnie były miejscem pochówku członków politycznej i administracyjnej elity stolicy Cypru w okresie panowania Ptolemeuszów.
Cmentarz był używany od czasów hellenistycznych do czasów rzymskich (od II w. p.n.e. do II w. n.e.). Z grobowców korzystali także pierwsi chrześcijanie, a niektóre z nich, po odpowiednich przeróbkach, były używane w średniowieczu także przez Troglodytów.
Grobowce Królewskie są pod ochroną co najmniej od XIX w. Prace wykopaliskowe rozpoczęto tam w latach 1915-16 i kontynuowano z przerwami w latach 1937-1951. Systematyczne badania nekropolii rozpoczęto w 1977 r. i trwały one aż do 1990 r.
Na stanowisku występują różne typy grobowców: proste, pojedyncze groby wykute w skale, grobowce komorowe i wreszcie grobowce z przedsionkiem perystylowym – te robią największe wrażenie. Składają się z dużego podziemnego dziedzińca na świeżym powietrzu o prostokątnym kształcie, wykutego w naturalnej skale. Arkady otaczające dziedziniec wsparte są na wapiennych kolumnach w stylu doryckim. Grobowce te prawdopodobnie posiadały malowidła ścienne.
Bilet wstępu do Grobowców Królewskich kosztuje 2,50 euro (stan na grudzień 2022 r.).
Zamek Pafos (Kastro tis Pafou)
Niewielki zamek, który został zbudowany na starożytnym falochronie po zachodniej stronie portu Nea Pafos, był w przeszłości częścią systemu obrony wybrzeża Cypru. Zasadniczo jest to frankońska wieża stojąca wewnątrz muru z okresu weneckiego. Po zniszczeniu twierdza została odbudowana przez Osmanów w 1592 r., o czym informuje nas odpowiednia inskrypcja nad jedynym wejściem do zamku. Wydaje się, że mniej więcej w tym samym miejscu znajdowały się wcześniejsze, bizantyjskie fortyfikacje.
Obok istniejącej dziś wieży stała jeszcze jedna – były one połączone murem. Zbudowali je frankońscy władcy Cypru po niszczycielskim trzęsieniu ziemi w 1222 r. Genueńczycy zajęli twierdzę w 1373 r. i ją rozbudowali.
Jedna z dwóch frankońskich wież jest w ruinie od końca XV w., kiedy to została zniszczona przez trzęsienie ziemi. Na krótko przed podbojem osmańskim w 1570 r. Wenecjanie, chcąc bronić się na osi Famagusta-Nikozja-Kyrenia, wysadzili w powietrze obie wieże. To, co przetrwało do dziś, to osmańska rekonstrukcja wieży i weneckie dodatki. W odległości kilkudziesięciu metrów zachowały się ruiny drugiej frankońskiej wieży.
Parter zamku składa się z centralnej sali, z której można przejść do kilku małych pomieszczeń, używanych podczas okupacji tureckiej jako więzienie. Pod podłogą parteru znajdują się dwie małe podziemne cele. Centralna przestrzeń na górnym poziomie była wykorzystywana jako meczet, a pozostałe pokoje na kwaterę małego garnizonu tureckiego. Na dachu zamku znajdowały się kiedyś armaty. Usunięto je za rządów osmańskich, w 1878 r.
Od początku panowania brytyjskiego zamek był używany przez rząd kolonialny jako magazyn soli do 1935 r., kiedy to został uznany za zabytek antyczny. Od tego czasu podejmowane są działania w celu jego ochrony.
Bilet wstępu kosztuje 2,50 euro (stan na grudzień 2022 r.), ale nie oferuje nic ciekawego poza możliwością wejścia na pierwsze piętro w celach widokowych.