Zamek w Melsztynie [wideo]

dodano: 2024-08-07 20:56 | aktualizacja: 2024-08-20 14:22
autor: Janusz Sulisz | źródło: podroze.satkurier.pl

Na wzgórzu Zamczysko, niedaleko Zakliczyna stoi Zamek Melsztyn. To byłe ruiny zamku Leliwitów Melsztyńskich - ostatnio zaczęto go odbudowywać. Z wieży podziwiać można malowniczy krajobraz doliny Dunajca. Legenda głosi, że z zamkowych lochów prowadziło podziemne przejście (3 km!) do klasztoru franciszkanów w Zakliczynie [nie ma potwierdzenia].

Zamek Melsztyn, fot. Leszek Wrona

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Gdzie znajduje się melsztyński zamek?

Zamek Melsztyn to do niedawna całkowita ruina wieży zamku na wzgórzu Zamczysko nad Dunajcem we wsi Melsztyn w gminie Zakliczyn w powiecie tarnowskim w Małopolsce.

Byłem tam kilka razy - najpierw, kiedy odbudowywano wieżę, tzw. donżon, o wymiarach 10,5 x 15 m. Cichaczem można było wejść na budowę tej wieży, bo były ruiny. Wtedy mimo tego, że teren był ogrodzony, udało się tam wejść i nie byłem jedynym, który próbował go obejrzeć od środka. Nie robił wrażenia zamku, a raczej ruiny, którą ktoś usilnie próbuje odbudować i to w sposób, który z historią nie ma żadnego związku (to moje osobiste zdanie).

Ruiny Zamku Melsztyn od strony północno-zachodniej — Zamek Melsztyn od strony północno-zachodniej

Wróciłem tam niedawno, już po tym, kiedy dużym kosztem i wysiłkiem odbudowano wieżę zamkową, z której jest niesamowity widok na rzekę Dunajec i okolice. A wydawało się, że zamek popadnie w ruinę do tego stopnia, że nie będzie już co oglądać, choć kiedyś był ważnym zamkiem w tym rejonie. Zresztą ci, którzy go odwiedzą i zobaczą ten niesamowity widok na dolinę Dunajca, zrozumieją, dlaczego w średniowieczu był tak ważny.

Widok z drona na odbudowany zamek w Melsztynie, poniżej wzgórza płynie Dunajec

Troszkę historii zamku w Melsztynie

Budowę zamku rozpoczął kasztelan krakowski Spycymir herbu Leliwa w 1340 r.

Prawdopodobnie został wstępnie ukończony w 1347 r., choć trzeba wiedzieć, że wtedy nie było obecnie dominującej odbudowanej wieży, czyli donżonu, który wzniesiono później. W początkowym okresie zamek zajmował wschodnią część wzgórza. Składał się z mieszkalnego budynku z okrągłą wieżą, z cysterny oraz z budynków gospodarczych.

Pierwszy dokument o zamku w Melsztynie datowano na 26 lipca 1364 r. i dotyczy aktu erekcyjnego krakowskiego biskupa Bodzenty kaplicy zamkowej św. Ducha.

Dopiero na przełomie XIV i XV w. w zachodniej części zbudowano wielki, gotycki donżon, z którego do XXI w. zachowały się dwie ściany, na podstawie których do 2023 r. odbudowano całą jego konstrukcję, już w dużej części według aktualnych technologii, materiałów i możliwości budowlanych.

Donżon to tylko część tego zamku.

Wjazd do zamku w Melsztynie był od północno-wschodniej strony, przez wieżę bramną z mostem zwodzonym, przerzuconym przez fosę. W czasie XVI w. rozbudowy wzniesiono dom mieszkalny z 3 kondygnacjami, połączony drewnianymi gankami z wieżą, a także budynki gospodarcze. Źródła historyczne wspominają również o 3 wieżach powiązanych z murami obronnymi.

Do czasów XXI w. zachowały się tylko 3 ściany głównej wieży mieszkalnej z widocznymi gotyckimi i renesansowymi obramieniami w oknach. Na wschód od wieży znajdują się resztki budynku mieszkalnego, murowanej cysterny na wodę i murów obronnych.